نویسنده: محمدزمان سیرت، دانشجوی کارشناسی ارشد رشتهی جامعهشناسی در هند
هند از جملهی کشورهایی است که سالانه دهها مهاجر افغان به آن پناه میبرند. هند یکی از آسیبپذیرترین کشورها از ویروس کرونا است که با شیوع موج جدید کرونا، رکورد بیشترین رقم مبتلایان به این ویروس و مرگومیر ناشی از این ویروس را جابهجا کرد. روزانه صدها نفر در هند به کرونا مبتلا میشوند و دهها نفر دیگر جانهای شان را از دست میدهند. مهاجران افغان نیز از این ویروس در امان نبودند؛ بر اساس گفتههای سفارت افغانستان در دهلی نو، ۳۰ شهروند افغانستان در اثر کرونا، جان باختند که در میان شان یک دانشجوی نیز شامل است.
سخنگوی سفارت افغانستان در مصاحبهای با دویچه وله، گفته است: «متاسفانه افغانان بنا بر نداشتن کارت هویتی که تنها اتباع هندوستان دارند و همچنان نداشتن مدرک اقامت، نمیتوانند واکسین کرونا شوند.» او، افزوده است که اجساد جانباختگان بر بنیاد اصول سازمان جهانی صحت به خاک سپرده میشوند.
عظیم، مهاجر افغانستانی که سی ساله بود، با خانم و دو پسر(دو ساله و چهار ساله) خود در منطقهی ملویانگر زندگی میکردند. او مجبور بود که در ایام کرونا کار کند، از برادر و خواهرش که جدا از او زندگی میکردند، احوال بگیرد و برای تهیهی دوا به آنها هرازگاهی به شفاخانه برود؛ زیرا برادر و خواهرش بیماری عصبی دارند. یک روز عظیم با چهرهی خسته، چشمان غبارآلود و لبهای خشک به خانه بر میگردد. او سرفه میکرد و گلویش گرفته بود. زمزمه میشود که عظیم علایم کرونا را دارد و به گوش همسایهها میرسید که عظیم را کرونا گرفته است. عظیم خود را با کمک اقاربش به شفاخانه میرساند؛ اما در شفاخانه آکسیجن نبود، تختی برای خوابیدن نیز نبود و حتا جا برای نشستن نبود. عظیم در دریافت خدمات صحی در اولویت قرار نداشت؛ چون مهاجر است. چند دقیقه نمیگذرد؛ چشمان عظیم حرکت نمیکند، نفس هم کشیده نمیتواند و هیچ حرکت در عظیم دیده نمیشود. داکتر گفته بود: «او مرده است.»، هنوز دو فرزند کوچک عظیم منتظر برگشتن پدرش است.
مهاجران افغان مقیم هند در شرایط بد قرار دارند؛ کارهایشان سقوط کرده است، پول برای پرداخت کرایه خانه ندارند، فشارهای روحی و روانی سخت را تحمل میکنند و هردم با شنیدن صدای آژیر امبولانس، مو در بدن شان راست میشود. آنها از سرنوشت مبهمشان شکایت دارند. علی آقا که چهل سال سن دارد، هشت سال میشود در هند زندگی میکند؛ اما تا هنوز سرنوشتی قبولی اش معلوم نیست. علی آقا، میگوید: «ما پول برای خریدن مواد خوراکه نداریم، دو ماه میشود که کرایه خانه را داده نتوانستم.» او از نارسایی و کمکاری دفتر سازمان ملل متحد شکایت دارد و میگوید: «دفتر سازمان ملل متحد هیچ امکانات در ایام کرونا به ما فراهم نکرده و هشت سال است، سرنوشت ما را نامعلوم گذاشته است. نه جواب رد میدهد و نه قبولی؛ بیخی بی سرنوشت ماندیم.»
بر اساس گزارشها، روند ابتلا به کرونا در هند روزبهروز در حال افزایش است. مقررات گشتوگذار از طرف دولت هند به اجرا گذاشته شده است، پوشیدن ماسک اجباری است و رفتوآمد در شب منع میباشد. اکبر که ۲۸ سال سن دارد، پنج سال میشود در هند مهاجر است. اکبر و پدرش در ساحهی لاچپدنگر کراچی بولانی دارد. او میگوید: «به خاطر پیداکردن یکلقمه نان مه و پدرم این کراچی بولانی فروشی را جور کردیم. در پهلوی بولانی، دوغ هم جور میکنیم و به فروش میرسانیم.» آنها هر بولانی را سی روپیه هندی و هر گیلاس دوغ را ده روپیه هندی به فروش میرسانند. پیش از شیوع کرونا درآمد قابل قبول داشتند؛ اما با شیوع کرونا دیگر کسی به خوردن بولانی به کراچی اکبر و پدرش نمیآید. اکبر میگوید: «درآمد ما خیلی خوب بود، میتوانسیم کرایه خانه را سر وقت بدهیم و ضروریات خود را تهیه کنیم؛ اما این کرونای لعنتی همه چیز را خراب کرد. حالا هر کس به فکر جانش است و مه هم به خاطر پدرم زیاد به تشویش هستم. چون سنش بلند رفته، باز کرونا آدمای پیر ره زود میکُشه.»
مهاجران از مشکلات چندلایه در هند رنج میبرند. دوری از وطن، سرنوشت نامعلوم قبولی، مشکلات اقتصادی، نبود خدمات صحی در ایام کرونا و بیتوجهی مسئولان ذیربط، آنها را در معرض مبتلا به کرونا قرار داده است؛ چون همهی مهاجران افغان که درخواست پناهندگی به دفتر سازمان ملل متحد را دادند، در دهلی نو زندگی میکنند و دهلی نو، بیشترین آمار مبتلایان به کرونا و جانباختگان ناشی از آن را دارد. دولت هند از کنترل وضعیت بحرانی حاضر عاجز مانده و هر روز آمارها در حال افزایش است. کمکهایی که دولت هند از کشورهای مختلف دریافت کردند، به شهروندان هندی به مصرف خواهند رسید؛ اما مهاجران چه خواهد شد؟