نوشته از جَک سِگال در وب‌سایت نورتِرن اِکسپرس
مترجم: مهدی غلامی
زمانی که در سال ۲۰۱۰ برای چهل‌مین و آخرین بار به افغانستان سفر کردم، فکر میکردم پایان کابوس جنگ در افغانستان نزدیک است؛ اشتباه میکردم. حالا که از آن زمان تا کنون بیش از هشت سال می‌گذرد، هنوز هم به همان هدف‌هایی چسپیده ایم که ابتدای ایجاد قانون حمایت از آزادی در سال ۲۰۰۲، برای این سرزمین تعریف کرده بودیم. هدف ما «وجود دولتِ فراگیر، برابری جنسیتی، و حکومتی بود که از اقوام گوناگون نمایندگی کند.»
در اواخر سال ۲۰۰۱، تقاضا کردیم که حکومت طالبان اسامه بن لادن و دیگر جانی‌های القاعده را به ایالات متحده تسلیم کند. زمانی که طالبان این تقاضا را نپذیرفتند، حکومت این گروه را برچیدیم و ظاهرا بر تمام افغانستان مسلط بودیم. طالبان در ایستادگی و جنگیدن سودی به دست نیاوردند؛ به همین دلیل به سادگی «مخفی شدند»؛ اما شکست نخورده بودند. افغان‌ها در روزهای اول، نیروهای امریکایی را آزادی‌بخش و ناجی می‌دانستند؛ نه چیزی بیشتر.
اکنون پس از ۱۸ سال، ترامپ در ملاقات ۲۲ جون که با عمران‌خان، نخست‌وزیر پاکستان داشت، گفت که می‌تواند افغانستان را از «صفحه‌ی روزگار محو کند»؛ اما «نمی‌خواهد ۱۰ ملیون نفر را بکشد.» این تهدید باعث نگرانی افغان‌های زیادی شد که از قدرت هوایی امریکا به خوبی آگاه استند. آقای ترامپ به خبرنگاران گفت که پاکستان به صلح افغانستان و «بیرون شدن ما از این جنگ» کمک خواهد کرد. این خبر خوبی برای دولت آقای غنی در کابل بود که پشتیبانیِ نه چندان مخفی پاکستان از طالبان را ریشه‌ی اصلی جنگ جاری می‌داند.
در رابطه به این موضوع، از گفت‌وگوهای یک‌ساله میان طالبان و زلمی خلیلزاد، دولت افغانستان بیرون گذاشته شد. آن‌ها پیش‌نویس توافق‌نامه‌ای را تهیه کردند که قرار بود در برابر توقف حملات طالبان، بخشی از ۱۴۰۰۰ نیروی امریکایی باقی مانده در افغانستان، این کشور را ترک کنند؛ اما برای نهایی شدن این توافق‌نامه، خلیلزاد نیاز به تأیید و امضای رییسجمهور ترامپ داشت.
رییسجمهور هم طی ملاقاتی که در ۳۰ آگست با مایک پُمپیو، وزیر خارجه، خلیلزاد و جان بولتُن مشاور پیشین امنیت ملی داشت؛ وارد این قضیه شد. آن توافق‌نامه به دلیل میل شدید ترامپ به نمایش دیپلماتیک نهایی نشد و در آن تجدید نظر صورت گرفت.
رییسجمهور ترامپ بی‌درنگ از ملاقاتی که با طالبان، خلیلزاد و دولت افغانستان (که هرگز بر تلاش خلیلزاد در گفتوگوها صحه نگذاشت) خبر داد؛ اما خیلی زود، حتا برای خود رییسجمهور هم مشخص شد که دعوت طالبان به کمپ دیوید برای تأیید و امضای توافق‌نامه‌‌ی جزئی، با به حاشیه راندن دولت مشروع افغانستان، ایده‌‌ی بسیار بدی بود. ترامپ هم بی‌درنگ دعوتش را پس گرفت.
طالبان قبل از برگزاری آن ملاقات، زیاده‌روی کردند. این گروه در ۹ سپتامبر مسؤولیت حمله‌ای را بر عهده گرفت که در آن یک سرباز امریکایی کشته شد و پس از آن بود که رییسجمهور ترامپ گفت، گفتوگوها با این گروه «مرده است.»
سپس بدون هیچ توضیحی در دوم اکتبر، رییسجمهور با فرستادن خلیلزاد به پاکستان برای گفتوگو با ملابرادر، یکی از رهبران طالبان و وزیر خارجه‌ی پاکستان، گفتوگوها را دوباره آغاز کرد؛ اما دولت افغانستان که طالبان آن را رژیم دست‌نشانده می‌خواند، هنوز شامل گفتوگوها نشده بود. در همین حال، مخالفت رییسجمهور غنی با پیش‌نویس تفاهم‌نامه‌ی صلح امریکا و طالبان، به قدری ترامپ را برافروخته کرد که دعوت غنی به واشنگتن را هم پس گرفت.
در هفته‌های اخیر، حمدالله محب، مشاور امنیت ملی غنی، سخن تندی برای سازمان ملل، مجمع عمومی و نمایندگان امریکا داشت. او به اعضای شورای روابط خارجی هشدار داد که «طالبان آماده‌ی صلح با هیچ کسی نیستند، آن‌ها آماده شده اند که کنترل افغانستان را در دست گرفته و به قدرت برگردند.»
محب همچنان هشدار داد که گفت‌وگوهای خلیلزاد، مذاکرات صلح نیست. مذاکرات صلح باید میان شورشیان و حکومت افغانستان باشد؛ اما ایالات متحده می‌تواند در مورد خروجش با هر کسی که می‌خواهد گفتوگو کند. مذاکرات باید از طریق همکاری‌ای که امریکا این همه روی آن سرمایه‌‌گذاری کرده، صورت بگیرد. محب هشدار داد که «طالبان، دولتی در انتظار نیست، بلکه آن‌ها شورشیانی استند که در برابر مردم خود شان می‌جنگند. فکر نمی‌کنم جهان، تنها بنشیند و برگشت این گروه به افغانستان را تماشا کند.»
در صورتی که نیاز به پیچیدگی بیشتری داشته باشد، باید گفت که افغانستان در ۲۸ سپتامبر، انتخابات ریاست‌جمهوری‌اش را برگزار کرد. نتایج هنوز مشخص نیست و تمامی طرف‌ها شکایت‌هایی را مبنی بر تقلب، ثبت کرده اند. نامزدان پیش‌تاز، دو رهبر فعلی این کشور، رییسجمهور غنی و عبدالله عبدالله رییس اجرائیه، استند.
غنی مخالفت خود را با رییسجمهور ترامپ واضح بیان کرده است. مشخص نیست که عبدالله در پی شمارش آرا به دنبال معامله‌ی جداگانه‌ای با رییسجمهور ترامپ خواهد بود یا خیر. آیا ترامپ طوری بر انتخابات تأثیر خواهد گذاشت که برای اهدافش مناسب باشد؟ شما قضاوت کنید.
با توجه به شخصیت در حال تغییر ترامپ و خواستش مبتنی بر به دست آوردن نتایجی قبل از به اوج رفتن کمپاین‌های انتخاباتی، من انتظار دارم که ترامپ ملاقاتش را با طالبان انجام دهد و اگر رییسجمهور افغانستان به آن اعتراض کند، خودش را میان افراد زیادی که به امریکا پشت پا زدند، خواهد یافت و یا این که گوشه‌گیر می‌شود.
ما در پایان این جاده ایم و منظره‌ی روبه‌روی مان زیبا نیست. هیچ راه حل نظامی‌ای وجود ندارد. رؤیای ما برای پایان دادن به فساد و ایجاد دموکراسی‌ای که در آن برابری جنسیتی رعایت شود، دقیقا همین است؛ رؤیا!
آیا مردم امریکا آماده استند از این رؤیاهایی که مردم زیادی در افغانستان، به ویژه زنان در سر می‌پرورانند، دست بکشند؟ آیا انتخاب دیگری داریم؟ رفتن ما از افغانستان و تحویل دادن اداره‌ی امور به رهبران داخلی آن که تصمیم بگیرند چه کسی رهبر این کشور باشد، تصویر زیبایی نیست؛ اما این کار را در ویتنام کردیم و حالا در سوریه هم انجام می‌دهیم. اکنون وقت رفتن است.
