حکومت افغانستان اعلام کرده است که در نتیجه‌ی تشدید خشونت‌ها در ماه‌های اخیر، شمار زیادی از شهروندان از خانه‌های‌شان آواره شده و در مناطق امن‌تری بی‌جاشده اند.
در حال حاضر، در بیش‌تر از ۲۰ ولایت افغانستان درگیری میان جنگ‌جویان گروه طالبان و نیروهای امنیتی افغانستان ادامه دارد. وزارت دفاع ملی افغانستان، هم‌چنین گفته است که در ۲۴ ساعت گذشته درگیری‌ها در ولایت‌های لغمان، میدان‌وردک، لوگر، سرپل، بلخ، بغلان و تخار ادامه داشته و ده‌ها جنگ‌جوی طالب کشته شده و ده‌ها تن دیگرشان زخمی شده اند.
شماری از آگاهان سیاسی با ابراز نگرانی از تشدید خشونت‌ها در کشور و سقوط پی‌هم ولسوالی‌ها به دست طالبان، تأکید دارند که این گروه در صدد محاصره‌ی اقتصادی شماری از کلان‌شهرهای افغانستان است.
رحمت‌الله نبیل -رییس پیشین امنیت ملی افغانستان- می‌گوید که طالبان در حال برنامه‌ریزی برای محاصره‌ی اقتصادی کابل است؛ اما حکومت افغانستان، خود را با چانه‌زنى‌هاى سیاسى باطل مشغول کرده است.
آقای نبیل به روزنامه‌ی صبح کابل، می‌گوید: «طالبان تلاش می‌کنند که تا ختم خروج نیروهاى خارجى از افغانستان، شماری از کلان‌شهرهای افغانستان به ویژه کابل را در محاصره‌ی اقتصادى قرار دهند. به این دلیل این گروه تمرکزش را بر شریان‌های اقتصادی (شاه‌راه‌ها)ی کشور افزایش داده است.»
رییس پیشین امنیت ملی افغانستان، می‌گوید که اگر سردم‌داران حکومت به جنگ جاری افغانستان به دید راه‌بردی نگاه نکنند و از مرحله‌ی خودخواهی نگذرند، چالش‌های افغانستان بیش‌تر از این خواهد شد.
در یک هفته‌ی اخیر، چند ولسوالی به دست طالبان سقوط کرده؛ اما حکومت افغانستان به تازگی اعلام کرده که عملیات بازپس‌گیری در ولسوالی‌ها به شدت ادامه دارد.
وزارت دفاع افغانستان گفته که برای پس‌گیری ولسوالی جلریز ولایت میدان‌وردک و چهار ولسوالی دیگر که در روزهای اخیر به دست طالبان سقوط کرده، عملیات را آغاز کرده است.
فواد امان، معاون سخن‌گوی این وزارت، می‌گوید که این عملیات برای جلوگیری از تلفات غیرنظامیان با احتیاط به پیش برده می‌شود. به گفته‌ی او، طالبان راه‌ها را ماین‌گذاری کرده و در محلات مسکونی سنگر گرفته اند. «در ولسوالی جلریز ولایت میدان‌وردک، عملیات هوایی و زمینی با احتیاط و دقت ادامه دارد. این عملیات در هیمن‌حال به شدت ادامه دارد. هم‌چنین برای پس‌گیری ولسوالی‌های نرخ میدان‌وردک و دولت‌شاه لغمان نیز عملیات منظم جریان دارد. جاه‌هایی که طالبان نفوذ کرده اند، دوباره پاک‌سازی می‌شود و به حالت کنونی گذاشته نمی‌شود.»
در همین‌حال، دیوید پتریوس، فرمانده‌ی پیشین نیروهای امریکایی و ناتو در افغانستان و عراق، گفته است که گروه طالبان، تمایلی به توافق معنادار و پایداری که منجر به نوعی تقسیم قدرت و حل بحران از طریق دیپلماتیک شود، ندارد.
آقای پتریوس، روز شنبه (اول جوزا)، در مصاحبه‌ای با صدای امریکا، گفته است: «طالبان هر آن‌چه که می‌خواستند، از گفت‌وگوهای صلح به دست آورده اند که شامل آزادی فرماندهان و جنگ‌جویان‌شان از زندان‌های افغانستان و خروج امریکا و ناتو از این کشور می‌شود.»
آقای پتریوس، افزوده است: «زلمی خلیل‌زاد، تلاش‌های زیادی برای روند صلح انجام داده است. ایالات متحده اقدام‌های فراوانی در راستای جلوگیری از تبدیل شدن افغانستان به پناهگاه امن هراس‌افگنان انجام داده است؛ اما هنوز هم این نگرانی وجود دارد که ایالات متحده از تصمیم خود مبنی بر ترک افغانستان، پشیمان شود.»
به گفته‌ی او، پس از خروج امریکا و ناتو از افغانستان، احتمال وقوع یک جنگ داخلی در این کشور وجود دارد. پتریوس، گفته است که نیروهای دفاعی و امنیتی افغانستان، باید از کشورشان محافظت کنند.
آواره‌شدن هشت هزار خانواده
آمار وزارت مهاجران و بازگشت‌کنندگان افغانستان، نشان می‌دهد که از آغاز ماه حمل سال روان خورشیدی تا اکنون، دست‌کم هشت هزار خانواده به دلیل ناامنی و افزایش خشونت‌ها از مناطق شان بی‌جا شده است. عبدالباسط انصاری، مشاور مطبوعاتی این وزارت، به روزنامه‌ی صبح کابل می‌گوید که بیش‌تر این خانواده‌ها در ولایت‌های کندهار، هلمند، بغلان، کندز و برخی ولایت‌های دیگر که درگیری در آن جریان دارد، بی‌جا شده اند.
به گفته‌ی آقای انصاری، تا اکنون حدود ۱۱هزار و ۷۰۰ خانواده توسط وزارت مهاجران و بازگشت‌کنندگان افغانستان، سروی شده و به آن‌ها کمک توزیع شده است.
مقام‌های محلی در بغلان، می‌گویند که تنها در این ولایت، ۸ هزار و ۵۰۰ خانواده بی‌جا شده که ۳ هزار و ۵۰۰ تن آن در سه روز اخیر بی‌جا شده است. طالبان، جمعه‌شب هم‌زمان بر چهار ولسوالی این ولایت حمله کردند که در نتیجه، در کنار واردشدن تلفات به نیروهای دولتی و طالبان، ده‌ها خانواده مجبور به ترک خانه‌های‌شان شدند.
شریف‌الله شفیق، رییس مهاجران ولایت بغلان، به روزنامه‌ی صبح کابل می‌گوید: «در مجموع در دو ماه اخیر، به تعداد ۸ هزار و ۵۰۰ فامیل بی‌جا شده اند که در حدود ۳ هزار و ۵۰۰ تن در جنگ‌های اخیر بی‌جا شدند.»
از سویی هم، دفتر هماهنگی سازمان ملل متحد در افغانستان (اوچا)، به تازگی اعلام کرده است که در پنج ماه سال روان میلادی، دست‌کم صد هزار نفر در افغانستان به دلیل جنگ، خانه‌های‌شان را ترک کرده. در گزارشی که روز یک‌شنبه (۲ جوزا)، از سوی اوچا نشر شده، آمده است؛ بسیاری از افرادی که خانه‌های‌شان را ترک کرده اند، در سراسر افغانستان آواره اند؛ زیرا درگیری و فقر، مانع بازگشت آن‌ها به مناطق اصلی‌شان می‌شود.
در این گزارش، هم‌چنان آمده است که در سال روان میلادی، ۳۶۶ هزار نفر از کشورهای همسایه به افغانستان برگشته است که ۳۶۱ هزار نفر آن از ایران و ۴۸۰۰ نفر آن از پاکستان و متباقی از کشورهای اروپایی به کشور برگشته اند. در گزارش تأکید شده؛ افرادی که در افغانستان خانه‌های‌شان را ترک کرده اند، ۲۰ درصد مردان، ۲۱ درصد زنان و ۵۹ درصد دیگر افراد زیر ۱۸ سال اند.
هم‌چنان از میان مهاجران برگشته از ایران، ۴۳ درصد آن مردان، ۱۴ درصد زنان و ۴۳ درصد دیگر آن، افراد زیر ۱۸ سال اند و بازگشت‌کنندگان از پاکستان نیز، ۲۰ درصد مردان، ۲۶ درصد زنان و ۵۴ درصد افراد زیر ۱۸ سال اند.
در همین‌حال، در گزارشی که روز پنج‌شنبه (۳۰ ثور)، از سوی سازمان بین‌المللی مهاجرت به نشر رسید، آمده است که از آغاز سال روان میلادی تا اکنون، ۴۲۳ هزار نفر بدون اسناد از ایران و پاکستان به افغانستان برگشته است. بر اساس این گزارش، از ماه جنوری تا اکنون، ۴۱۸ هزار و ۹۶۲ نفر از ایران و ۴۸۲۲ نفر از پاکستان به کشورشان برگشته است.
سازمان بین‌المللی مهاجرت گفته است که بازگشت‌کنندگان، به کمک‌های بشری نیاز دارند و این سازمان، برای کمک‌رسانی به ۲۹٫۷ میلیون دالر نیاز دارد که اکنون، با کمک‌های ناروی، ژاپان و سویس، پنج درصد نیاز کمکی بازگشت‌کنندگان تأمین می‌شود.
