تقرر قمندان‌های جدید در صد ولسوالی؛ تاکتیک جنگی یا چالش جدید؟

روح‌الله طاهری
تقرر قمندان‌های جدید در صد ولسوالی؛ تاکتیک جنگی یا چالش جدید؟

هم‌زمان با گفت‌وگوهای صلح افغانستان در دوحه و افزایش ناامنی‌ها در ولایت‌های افغانستان، رییس‌جمهور غنی در یک اقدام بی‌پیشنه، صد سرباز را به صفت قمندان‌های امنیه‌ی صد ولسوالی در ۲۹ ولایت کشور معرفی کرده است.
ارگ ریاست‌جمهوری، روز شنبه (۲۶میزان)، در اعلامیه‌‌ای گفته است که ۱۰۰ سرباز در مراسمی در قصر سلام‌خانه‌ی ارگ با حضور رییس‌جمهور، معاون اول ریاست‌جمهوری، مشاور امنیت ملی و مسوولین سکتور امنیتی و دفاعی معرفی شدند.
رییس‌جمهور غنی که در این مراسم سخن می‌زد، به قمندان‌های جدید گفت: « شما به دلیلی انتخاب شده اید که با دل و جان به مملکت باورمند استید و قربانی داده اید. ملت تعهد و فداکاری می‌خواهد و شما فرزندان متعهد و فداکار استید.» او در ادامه به این قمندانان می‌گوید که هویت شان تنها هویت ملی باشد و باید آغوش شان به روی مردم باز باشد و با رفتن به کار در محیط شان تغییر مثبت بیاورند. «ثابت کنید که با هم‌وطنان تان ابریشم و با دشمنان وطن مشت فولادین استید.»
گفته می‌شود که گزینش این صد سرباز به حیث قمندان‌های امنیه در ولسوالی‌های کشور، توسط یک کمیته‌ی تخنیکی پس از ۴۵ روز بررسی انجام شده است.
ضیا عاصی، رییس تزکیه‌ و انکشاف رهبری سکتور امنیتی دفتر شورای امنیت ملی، در مراسم معرفی این سربازان گفت که بنا بر هدایت قاطع و صریح رییس‌جمهور، کار تغییر رهبری قمندانی‌های امنیه‌ی ۲۵۸ ولسوالی آغاز شده و کمیته پس از ۴۵ روز کار و ارزیابی نزدیک به ۶۰۰ تن از بریدملان ارشد و افسران، ۱۰۰ تن شان را موفق ارزیابی کرده اند.
این در حالی است که در یک ماه گذشته، تروریستان طالب بر پاسگاه‌های نیروهای امنیتی در ولایت‌های هلمند، هرات، بدخشان، بلخ، بغلان و… حمله کرده اند که در اثر آن صدها شهروند افغانستان کشته شده است.
به اساس فهرست گمارش، بیش‌تر این فرماندهان جدیددر ولسوالی‌های ناامن کشور به کار گماشته شده اند. به گونه‌ی نمونه، پنج‌ قمندان امنیه در ولسوالی‌های ده‌صلاح، دهنه‌ی ‌غوری، نهرین و پل‌حصار و گذرگاه نو ولایت بغلان که گروه طالبان در آن‌ها فعالیت گسترده دارند، تعیین شده اند.
تنها در گذرگاه‌ نور ولایت بغلان، سه‌شنبه (۲۲ میزان)، ۱۲ سرباز پولیس و ۶ سرباز خیزش مردمی، در اثر حمله‌ی طالبان کشته شدند.
در ولسوالی‌هایی چون دشت ارچی ولایت کندز، درزآب جوزجان، مقر غزنی، جلریز میدان‌وردک و زرمت پکتیا که طالبان در روزهای پسین بر پاسگاه‌های پولیس این ولسوالی‌ها حمله کرده اند، قمندان‌های امنیه‌ی جدید گماشته شده اند.
همین‌طور، در ولسوالی‌های پشت‌رود فراه، لعل و سرجنگل و چهارصد غور، قادیس بادغیس، پشتون‌زرغون هرات، زیباک بدخشان، پشتون‌کوت فاریاب، بنگی‌قلعه‌ی تخار و زیباک بدخشان که درگیری‌های شدیدی میان نیروهای امنیتی و تروریستان طالب جریان دارد، قمندان‌های امنیه‌ی جدید تعیین شده اند.
از سویی هم، در جریان هفته‌ی گذشته، ترورریستان طالب در شهرهای لشکرگاه و ولسوالی نادعلی ولایت هلمند نیز حمله کرده بودند که در اثر آن، بیش از ۵۱۲۶ خانواده از ولسوالی‌ها به مرکز این ولایت آواره شده اند. در این ولایت که طالبان تا مرکز شهر پیش‌روی کرده اند و هنوز جنگ به صورت پراکنده در آن جریان دارد، قمندان امنیه‌ی آن شامل قمندان‌های تازه‌تقرریافته نیست.
به باور شماری از کارشناسان نظامی، تعیین فرماندهان جدید هم می‌تواند در بهبود امنیت کمک کند و هم چالش‌هایی را در میدان‌های نبرد برای سربازان ارتش ایجاد کند.
میرزامحمد یارمند، کارشناس امور نظامی، می‌گوید که این سربازان نظر به آموزش‌های نظامی، دست بالایی در عملیات‌های نظامی دارند؛ اما در پولیس، افراد قاطع و جنگ‌جو بسیار کارکرد ندارد؛ بلکه وظیفه‌ی پولیس بیش‌تر تنفیذ و اجرای قانون است و باید کسانی به سمت قمندان‌های امنیه مقرر شوند که توانایی عالی در برقراری ارتباط مستحکم با مردم داشته باشند.
این قمندان‌ها در حالی به ولسوالی‌های ناامن می‌روند که در آن‌جا به اضافه‌ی طالبان، گروه‌های اربکی و نیروهای خیزش‌های مردمی نیز فعالیت دارند. به باور کارشناسان نظامی، کنترل اربکی و خیزش‌های مردمی که پابندی چندانی به قانون و نظم دارند، دشوار خواهد بود.
آقای یارمند می‌گویند که قمندان‌های جدید به محیط بومی می‌روند؛ در محیط بومی، از یک‌سو مردم کم‌تر با پولیس همکاری می‌کند و از سوی دیگر، خیزش‌های مردمی تن به قانون و پولیس نمی‌دهند. به باور او، پرسونل غیرمسلکی و کمبود امکانات از چالش‌های دیگری ا‌ست که هر چند قمندان عملیاتی و آموزش‌دیده باشد، نمی‌تواند وظایفش را به نحوی درست‌تر انجام دهد: «وظیفه‌ی قمندان سوق و اداره است، جنگ را سربازان می‌کنند.»
قمندان‌های تازه‌نفس در حالی به ۲۹ ولایت کشور فرستاده می‌شوند که امرالله صالح، معاون نخست رییس‌جمهور روز جمعه (۲۶ میزان) در برگه‌ی فیسبوکش نوشته بود که به اساس هدایت رییس‌جمهور غنی، رسیدگی به مسایل امنیتی کابل را به مدت چند هفته، به دوش می‌گیرد.
آقای صالح گفته بود که در راه تطبیق قانون به خاطر تامین امنیت مردم، مقوله و چیزی را به اسم مصلحت و ترحم به جنایت‌کاران در قاموسش ندارد.
این ‌همه، در حالی است که میدان‌های جنگ در افغانستان و گفت‌وگوهای صلح در دوحه داغ‌تر از پیش اند. گروه‌های تماس هیئت گفت‌وگوکننده‌ی دولت و طالبان، نزدیک به یک هفته می‌شود که نشست‌های شان را روی توافق دستور جلسه و کارشیوه‌ی گفت‌وگوها از سر گرفته اند.
هم‌زمان با آن گروه طالبان در چندین ولایت حمله‌های شان را بر پاسگاه‌های نیروهای امنیتی، شدت داده است. به باور کارشناسان، داغ‌بودن میدان جنگ که اقدامات جدید رهبران دولت افغانستان را بر انگیخته است، نشان می‌دهد که قطع جنگ در این کشور نه تنها ممکن نیست که شدت نیز می‌یابد و صلح هم‌چنان آرزوی دست‌نیافتنی برای مردم افغانستان باقی خواهد ماند.