محمداشرف غنی، رییس‌جمهور فراری افغانستان می‌گوید، یگانه دلیلی که او را مجبور به ترک ارگ ریاست‌جمهوری کرده، جلوگیری از ویرانی کابل بوده است؛ زیرا شهر کابل پیش از این در زمان جنگ‌های میان گروهی مجاهدین بر سر قدرت، ویران و با خاک یک‌سان شده بود.
غنی در نخستین مصاحبه‌ی خود پس از سقوط کابل در ۱۵ اگوست، گفته است که فرار او از افغانستان یک تصمیم ناگهانی بود و زمانی اتفاق افتاد که دو گروه متفاوت از طالبان از دو جهت در حال واردشدن به کابل بودند؛ شهری که با جمعیت ۵ میلیون نفری در معرض نابودی قرار داشت.
این گفت‌وگو با گردانندگی جنرال سر نیک کارتر، رییس پیشین ستاد ارتش بریتانیا در برنامه‌ی «تودی» رادیو ۴ بی‌بی‌سی انجام شده است.
رییس‌جمهور فراری افغانستان، گفته است که تا بامداد ۱۵ اگوست، هرگز فکر نمی‌کرد که کشور را ترک کند؛ چون که به او اطلاع داده بودند ،گروه حقانی تعهد داده که وارد کابل نمی‌شود؛ اما دو ساعت بعد وضعیت تغییر کرد و حتا هم‌کارانش از خواسته بودند که به آن‌ها اجازه بدهند کشور را ترک کنند.
او در ادامه، گفت :«هم‌چنین از همسرم خواستم تا کشور را ترک کند، او مردد بود که این کار را بکند. آن‌ها یک‌ونیم ساعت قبل از خروج من، محل را ترک کردند. من منتظر بودم، تا این که از بسم‌الله خان به من زنگ زد و گفت که همه چیز از هم فرو پاشیده است.»
با این حال، غنی در این مصاحبه، گفته است که تا لحظه‌ی اخیر تصمیم نداشت که افغانستان را ترک کند؛ حتا دستور داده بود که به طرف خوست حرکت کنند؛ اما حمدالله محب، مشاور امنیت ملی اش، گفته بود که خوست و هم جلال‌آباد سقوط کرده است.
به گفته‌ی او، کابل در معرض «کودتای خشن» قرار داشت و برای نجات باشندگان کابل تصمیم به ترک آن گرفته است. «من مجبور بودم خود را قربانی کنم تا کابل را نجات بدهم و خودم را در معرض شرایطی قرار بدهم که واقعیت داشت. یک کودتای خشن؛ نه یک توافق سیاسی یا یک روند سیاسی که مردم در آن مشارکت داشته باشند.»
او هم‌چنان در این مصاحبه تأکید کرد که هیچ پولی را از افغانستان خارج نکرده است و حاضر به هرگونه پاسخ‌دهی و تحقیق در این مورد است. «هلی کوپترها و اولین مقصد ما در دست‌رس همه بود تا بررسی کنند. من نه تنها از تحقیق در این باره توسط آقای ساپکو استقبال می‌کنم؛ بلکه می‌خواهم یک تحقیق دیگر هم انجام شود. به محض این که این ادعاها مطرح شد، پشنهاد کردم که تحقیقاتی در این باره توسط سازمان ملل یا یک نهاد بازرسی‌کننده دیگر انجام شود. من با پول چه می‌خواستم بکنم؟.»
اشرف غنی ادعا می‌کند که اتهام‌هایی ناشی از بردن پول از طرف روسیه مطرح شده و او حتا حاضر است از طریق دستگاه «دروغ‌سنج»، صحبت‌های خود را ثابت کند.
او هم‌چنان دلیل سقوط کابل را عملکرد دوگانه امریکا دانست و گفت که در تفاهم‌نامه‌ی که میان دولت افغانستان و امریکا امضا شده بود، آمده است که در صورت آزادی زندانی‌های دوطرف، امریکا گفت‌وگوها میان دو طرف را تسهیل می‌کند؛ اما در تفاهم‌نامه‌ی که با طالبان به امضا رسانیده بود، تنها یک‌جانبه تضمین کرده بود که ۵ هزار زندانی طالبان تا دهم ماه مارچ آزاد می‌شوند.
به گفته‌ی غنی، امریکا نه تنها در مورد آزادی ۵هزار زندانی طالب با دولت او مشورت نکرده بود که حتا یک‌جانبه تعهد داده بود که باقی زندانیان طالبان را نیز در جریان سه ماه بعد از آن، آزاد می‌کند.
با این همه، اشرف غنی در مورد پرسشی که آیا هیچ پشیمانی شخصی در مورد اتفاقاتی که افتاده دارد یا خیر، پاسخ داد: «کارنامه‌ی زندگی من نابود شد، ارزش‌هایم لگدمال شد و مرا قربانی کردند. امریکا و دیگر هم‌کاران غربی ما این انتخاب را داشتند که یا شیوه جنگیدن‌‌شان با ترور را تغییر دهند یا کلا کنارش بگذارند و خارج شوند.اما برای ما خودمختاری ملی تا زمانی که جنگ به این شکل با تروریسم باشد، امکان‌پذیر نیست.»
این در حالی است که از سقوط افغانستان به دست طالبان حدود چهارونیم ماه گذشته است؛ شهروندان کشور در این مدت، روزهای تلخی را پشت سر گذاشته اند. از محدودشدن فعالیت زنان تا بسته‌شدن مکاتب به روی دختران بالاتر از صنف ششم.
هم‌چنان بارها ادعا شده که محمداشرف غنی در روز سقوط کابل، میلیون‌ها دالر را با خود به بیرون از کشور انتقال داده است. به تازگی نیز پروژه‌ی گزارش‌دهی فساد و جرایم سازمان‌یافته یا -OCCRP-، اعلام کرده که محمداشرف غنی، رییس‌جمهور فراری افغانستان در فهرست نهایی فاسدترین فرد سال قرار گرفته است.
در این گزارش، آمده است که اشرف غنی هم در فساد و هم در بی‌کفایتی فاحش خود نفس‌گیر بود. «غنی قطعا مستحق این جایزه است. او مردم خود را ترک کرد و آن‌ها را به سوی بدبختی و مرگ راهنمایی کرد.»
