نخستین بسته‌ی واکسین کرونا وارد افغانستان شد؛ کادرهای درمانی در اولویت‌اند

علی شیر شهیر
نخستین بسته‌ی واکسین کرونا وارد افغانستان شد؛  کادرهای درمانی در اولویت‌اند

مقام‌های وزارت صحت‌ عامه‌ی افغانستان هم‌زمان با رسیدن نخستین محموله‌ی واکسین کرونا از هند، می‌گویند که کادرهای درمانی و افراد آسیب‌پذیر برای تزریق واکسین کرونا در افغانستان در اولویت قرار دارند.
معصومه جعفری، معاون سخنگوی این وزارت، به روزنامه صبح کابل می‌گوید که اولویت تزریق این واکسین، بر اساس رهنمودهای سازمان جهانی بهداشت و میزان آسیب‌پذیری مردم در نظر گرفته خواهد شد.
خانم جعفری تاکید می‌کند: «بر اساس اولویت‌بندی جهانی، کارمندان بخش بهداشت، معلمان، زندانیان، نیروهای امنیتی، ساکنین مراکز شبانه‌روزی، افرادی که بیماری‌های ضمنی دارند، افراد مسن، مهاجرین بازگشت‌کننده، بیجاشدگان داخلی و افرادی که در اردوگاه‌ها زندگی می‌کنند، برای دریافت واکسین کرونا در اولویت قرار دارند.»
به گفته‌ی معاون سخنگوی وزارت صحت‌عامه‌ی افغانستان، واکسین کرونا به صورت رایگان برای این قشرها تزریق خواهد شد.
یک محموله حاوی ۵۰۰ هزار دوز «کوویشیلد»، واکسین کرونای ساخت هند، دیروز (یک‌شنبه، ۱۹ دلو) به کابل رسید. این نخستین بسته‌ی واکسین کرونا است که وارد افغانستان می‌شود. دولت هند، در راستای کمک به افغانستان، این محموله را در اختیار مقام‌های وزارت بهداشت و درمان عمومی این کشور قرار داده است. هند به تازگی واکسین کوویشیلد را ساخته و استفاده از آن را آغاز کرده است.
داکتر وحید مجروح، سرپرست وزارت صحت عامه‌ی افغانستان، حین تحویل‌گیری این محموله در میدان‌هوایی کابل، گفت که قرار است این مقدار واکسین برای ۲۰ درصد از جمعیت این کشور تزریق شود. او تاکید کرد که قرار است افغانستان در آینده‌ی نزدیک برای ۴۰ درصد از جمعیت دیگر، واکسین کرونا را از سوی شریک‌های بهداشتی دیگراش دریافت کند.

نگرانی از نگه‌داری
پیش از رسیدن نخستین محموله‌ی واکسین کرونا در افغانستان، شماری از شهروندان این کشور برای نگه‌داری این دوزهای واکسین در افغانستان ابراز نگرانی کرده بودند.
با این حال، مسوولان وزارت صحت‌عامه‌ی افغانستان از نگه‌داری این واکسن‌ها اطمینان داده و تاکید می‌کنند که این وزارت سیستم زنجیره‌ی سرد را برای نگه‌داری واکسین در سطح منطقه دارد.
وحیدالله مجروح، سرپرست وزارت صحت‌عامه‌ی افغانستان، می‌گوید که این وزارت ظرفیت نگه‌داری ۵ میلیون دوز واکسین را در سردخانه‌های خود در کابل دارد. او در مورد چگونگی دریافت واکسین کرونا به کادرهای درمانی گفت: «قرار است یک سیستم آنلاین در وبسایت وزارت صحت عامه ایجاد شود که از طریق آن، کارمندان صحی در ولایات می‌توانند نام خود را درج نموده و مطابق آن شامل برنامه واکسین شوند.»
در همین حال، آقای راگورام، شارژدارفر سفارت هند، از تلاش‌های رهبری وزارت صحت عامه مبنی بر مبارزه با کرونا قدردانی کرده و گفت که محموله‌ی واکسین از سوی مردم هند به مردم افغانستان اهدا شده است و کمک‌های این کشور به افغانستان ادامه دارد.
وزارت صحت‌ عامه‌ی افغانستان هرچند از کاهش تعداد مبتلایان این ویروس در کشور خبر می‌دهند، اما می‌گویند که خطر هنوز وجود دارد.
خانم جعفری، گفت: «در موج اول تعداد زیادی از مردم مبتلا شدند و هرچند مصونیت از این ویروس هنوز مبهم است اما ممکن است این مصونیت تا حدی وجود داشته باشد، عده‌ای هم ممکن است به صورت خفیف مبتلا شده باشند. ضمن این‌که بیشتر جمعیت افغانستان جوان است و احتمالا در صورت ابتلا راحت‌تر بیماری را سپری می‌کنند.»

فسادهای میلیونی در کمک‌های کرونا
هند در حالی به خاطر تزریق واکسین کرونا به افغانستان کمک کرده است که انتقادها بر چگونگی مصرف بودجه‌ی کرونا و حیف‌ومیل شدن کمک‌ها همچنان پابرجا است. اداره‌ی بازرس ویژه‌ی ریاست‌جمهوری افغانستان، می‌گوید که در سال روان، ۲۳۲ تن به اتهام فساد در بودجه‌ی مبارزه با کرونا به دادسانی کل معرفی شده‌اند. این افراد شامل وزیر، معین، والی، معاون والی، رییسان اداره‌های ذی‌ربط و اعضای کمیته‌های تدارکاتی استند.
غزال حارس، رییس اداره‌ی بازرس می‌گوید، بیشترین توجه این اداره در سال مالی ۱۳۹۹ بر بازرسی منابع و بودجه‌ی کرونا در ۳۴ ولایت متمرکز بوده که از آن‌جمله، تا اکنون بازرسی‌ها در ۲۴ ولایت تکمیل شده‌است.
خانم حارس، دیروز (یک‌شنبه، ۱۹ دلو) در برنامه‌ای که حکومت افغانستان آن را «حساب‌دهی دولت به ملت» نام گذاشته، گفت: «در نتیجه‌ی‌ اجراآت از بازرسی منابع و بودجه اختصاص‌یافته به کرونا در ۲۴ ولایت، تا اکنون ۲۳۲ نفر که در سطح وزیر، معین، والی، معاون والی، روسای ادارات ذیربط و اعضای کمیته‌های تدارکاتی می‌باشند، به دادستانی معرفی شده‌اند که ۲۲۳ تن آنان از ولایات و ۹ تن از مرکز می‌باشند.»
حارس افزود که در ولایت‌های بازرسی‌شده، یکی از موارد جدی، حیف‌ومیل و خریداری‌ اجناس با قیمتی به مراتب بیش‌تر از نرخ بازار بوده‌است.
او علاوه کرد که در سطح ۲۴ ولایت، بررسی روند مصرف بیش از ۹۰۷ میلیون افغانی، در حدود ۳۰ تا ۴۰ درصد افزایش قیمت و یا قیمت بالاتر از نرخ بازار را نشان می‌دهد.
به گفته‌ی مسئولان اداره‌ی بازرس، تفاوت قیمت‌ها در جنس یک‌سان زیاد است؛ به گونه‌ی مثال یک کیت محافظتی از ۵۵۰ افغانی تا ۹ هزار افغانی و یک ماشین ونتیلاتور از ۸۳۱ هزار تا ۳ میلیون افغانی، خریداری شده‌است. ‌بررسی این اداره نشان می‌دهد که توزیع بسته‌های کمکی در دوران شیوع کرونا نیز با فساد همراه بوده‌است.
به گفته‌ی خانم حارس، مصاحبه‌هایی که اداره بازرس با ۷ هزار تن در ولایاتی که کمک توزیع‌ شده، نشان می‌دهد که تنها ۳۲ درصد آن‌ها از این کمک‌ها مستفید شده اما ۴۳ درصد دیگر هیچ کمکی دریافت نکرده‌اند.
خانم حارس همچنین از ضعف مدیریتی در وزارت صحت/بهداشت انتقاد می‌کند که سبب شد خدمات بهداشتی در موج اول کرونا آهسته و کم باشد و اعتماد مردم به این بخش کاهش یابد.
به گفته‌ی او، بررسی‌های آن‌ها نشان داده که قراردادها از سوی این نهاد، غیرمسلکی عقد شده، استخدام‌های غیرضروری انجام شده، خریداری‌های بی‌مورد شده و بخشی از اقدامات در روند تدارکات خلاف قانون انجام شده است.
او در ادامه گفت که اداره‌ی بازرس موظف شده تا ادعای فساد در توزیع نان خشک در جریان قرنتینه‌ی شهر کابل را نیز بررسی کند.