نویسنده: پاول راجرز
منبع: اُپن دموکراسی
برگردان: ابوبکر صدیق
وزارت خارجه امریکا در یک بازی تازه با افغانستان، طرح ۸ صفحه‌ای صلح را به این کشور فرستاده است. نامه‌ی غیرمترقبه‌ی انتونی بلینکن، وزیر خارجه امریکا نشان می‌دهد که این کشور درخواست حکومت موقت و شریک ساختن طالبان را در قدرت و نظام آینده، در نشست دوحه میان هیئت طالبان و دولت افغانستان مطرح کرده است.
نشست ترکیه که قرار است در آینده نزدیک برگزار شود، ربط مستقیم به کنش طالبان دارد.
رویکردی که می‌تواند موضع طالبان را بیشتر ملموس کند و وضعیت طوری وانمود شود که گویا گفت‌وگوهای صلح در راستای ایجاد یک راه‌حل مناسب و مفید برای افغانستان است. دولت افغانستان، اما موقف کاملاً متفاوتی روی دست گرفته و محمد اشرف‌غنی با ایجاد حکومت موقت مخالفت کرده است.
جو بایدن گفته است که در راستای نگرانی‌های موجود افغانستان موافقت دارد؛ در حالی که ۲۵۰۰ نیروی نظامی امریکا هنوز در این کشور حضور دارد، نمی‌خواهد افغانستان دوباره وارد فاز تازه‌ای از بحران‌ها شود.
اگر رییس‌جمهور بایدن به تحقق و اجرایی شدن توافق‌نامه امضا شده با طالبان عمل کند، باید با متحدان ناتو که حدود ۱۰ هزار نیرو در بخش‌های مشورت‌دهی و غیرجنگی در این کشور دارند، افغانستان را ترک کنند و این کشور را به حال خودش رها کنند.
آغاز فصل جنگ
تنها ۲۵۰۰ سرباز در افغانستان نیست که نگرانی را ایجاد کرده است، حدود ۱۸۰۰۰ پیمان‌کاران خارجی – ۶۰۰۰ امریکایی و ۷۰۰۰ غیر امریکایی و۵۰۰۰ افغانستانی در نهادهای مرتبط به این کشورها کار می‌کنند.
در صورتی که نیروهای امریکایی از این کشور بیرون شوند، وضعیت امنیتی وخیم‌تر می‌شود و زمینه‌‌‌ی کار پیمان‌کاران بیرونی را دشوار می‌کند. اکنون کانگرس ملی امریکا گفته است؛ امنیت پیمان‌کاران اهمیت ویژه‌ای دارد و در صورت خروج نیروهای ما آنان باید از افغانستان بیرون شوند.
پیش‌بینی‌ها بیشتر روی ساحات دوردست متمرکز است. چیزی که در ماه‌های گذشته به آن اشاره شد؛ طالبان در روزهای اخیر آمادگی خود را برای فصل تازه‌ی جنگ روی دست گرفته‌اند و با این وضع ممکن است طالبان ساحات بیشتر دوردست افغانستان را تحت کنترل خود بیاورند.
در جریان فصل زمستان، به دلیل خودداری از حمله بالای نیروهای خارجی، طالبان حملات خود را بالای پولیس و نیروهای امنیتی-دفاعی متمرکز کرده بودند. هم‌چنان قتل‌های هدفمندی بر افراد ملکی در کابل و ولایت‌ها، بخشی از عملکرد تازه‌ی این گروه است.
تهدیدهای فاجعه‌بار
هدف قرار دادن دادستان‌ها، مسئولان تلویزیون‌های خصوصی و مسئولان دولتی نگرانی‌های جدی را ایجاد کرده است. با آن‌که هیچ گروهی مسئولیت این حملات را نپذیرفته است؛ اما مردم بیشتر این حملات را وابسته به طالبان دانسته‌اند. در حالی که گفته می‌شود در برخی از حمله‌های خطرناک شهرهای افغانستان، داعش نیز نقش داشته است.
به اساس چشم‌انداز امنیتی امریکا، خروج از افغانستان کار درستی است؛ اما باید حمایت کانگرس امریکا را با خود داشته باشد؛ زیرا به اساس این چشم‌انداز، امریکایی‌ها بر این باوراند که در چند دهه جنگ فرصت‌های زیاد را از دست داده‌اند.
اگر دولت افغانستان با همراهی طالبان نتواند از رابطه‌‌ی نزدیک القاعده – طالبان و داعش جلوگیری کند. این تهدید که فعلاً به‌صورت نگرانی مطرح شده است دامن جامعه‌ی بین‌المللی را خواهد گرفت.
اگر بایدن با تمام تهدیدهای داخلی و پارلمان بازهم تصمیم به خروج از افغانستان بگیرد، این تصمیم پس از ۲۰ سال از اتفاق ۱۱ سپتامبر، یکی از کشنده‌ترین تصمیم‌ها در اداره‌ی او خواهد بود.
تجربه‌‌های زیادی وجود دارد و در بیشتر کشورهای تجربه شده است که پس از خروج امریکا گروه‌های تندرو ظهور کرده‌اند؛ در سوریه داعش – دولت اسلامی و عراق و شام – دوباره برگشت.
به گزارش انستیتوت مطالعات جنگ و صلح واشنگتن: «داعش یک مرکز تروریستی در نزدیک کوه‌های سوریه و دشت‌های مربوط ایجاد کرده و به‌دنبال نیروهای دولتی بشار اسد بود. داعش بیشتر تمرکز خود را روی امنیت شهرها، منابع، انرژی و نفت گذاشت و نیروهای رژیم اسد که آن را در اختیار داشت، مورد تهدید داعش قرار گرفت.»
نیروهای اسد با حمایت روسیه و ایران پیوسته در تلاش شکستن داعش برآمدند و توافق این سه کشور، در پیروزی نسبی‌شان علیه داعش موفقیت‌آمیز بود.
داعش اکنون که در بخش‌های مختلف سوریه پایگاه دارد، در تلاش است تا نفوذ خود را در جریان ماه رمضان که در اپریل ۲۰۲۱ شروع می‌شود، به ساحات تجارتی سوریه افزایش دهد و مناطق بیشتری را تحت اداره‌ی خود بیاورد.
هم‌چنان در دو منطقه‌ی افریقایی ساحل عاج و در منطقه‌ی غرب افریقا گروهای اسلام‌گرا به‌شدت فعال هستند. در کوبو ولایت دیلگادو (Cabo Delgado) در شمال موزامبیک نزدیک به نیم میلیون تن در ۲۰۱۷ توسط تروریستان از خانه‌های‌شان بیرون رانده شده‌اند.
در مناطق صحرایی با آن‌که حملات بدون هواپیما توسط نیروهای امریکایی، فرانسوی و انگلستان در حمایت از پیمان‌کاران نظامی صورت می‌گیرد.
در روزهای اخیر نیویورک‌تایمز گزارش داده است، سازمان استخباراتی امریکای CIA یک مرکز جدید را در نایجریا ایجاد کرده است.
اسلایدها و را‌دارهای جدید نشان می‌دهد که فرودگاه‌ها در دارکو نایجریا پس از ۲۰۱۸ به‌صورت بی‌پیشینه مورد بازسازی قرار گرفته و مراقبت‌های امنیتی افزایش یافته است.
فرودگاهی که در شمال این کشور وجود دارد توسط گروه‌های کوچک امنیتی امن می‌شوند.
با این‌همه، پس از ۲۰ سال جنگ که ده‌ها هزار تن در میدان نبرد مصروف بودند، امروز نیز سایه نیروهای امریکایی، انگلستانی و فرانسوی در برخی مناطق حاکم است.
چنان‌چه در این اواخر امریکا تصمیم گرفته تا نیروهای خود را از افغانستان بیرون کند. بدون شک این کار نیز به دوباره جان گرفتن القاعده، داعش و گروهای بنیادگرای دیگر می‌انجامد، البته جایی برای بحث وجود ندارد که سازمان سیا برای بازی کردن نقش کلیدی محور تمام اتفاقات است. در جایی که چهل سال اخیر مکانی برای این بازی‌ها بوده است.
