بر بنیاد تازهترین معلومات وزارت صحت عامه، تعداد مبتلایان به ویروس کرونا در افغانستان، به ۱۶ مورد رسیده است. وحیدالله مایار، سخنگوی این وزارت، روز یکشنبه (۲۵ حوت)، به روزنامهی صبح کابل گفت که به تازگی چهار مورد مثبت ابتلا به ویروس کرونا در هرات و یک مورد دیگر در ولایت دایکندی ثبت شده است. آنچه وزارت صحت عامه گفته است، آنها تاکنون نزدیک به ۳۰۰ مورد مشکوک را در لابراتوارهای مرکزی این وزارت بررسی کرده که از این میان ۱۶ مورد مثبت بوده و دیگر موارد منفی ثابت شده است.
ویروس کرونا در افغانستان، همزمان با شیوع این ویروس در ایران بود. پس از این که ویروس (کووید-۱۹)، در ایران گسترش یافت. مهاجران افغانستان، به گونهی سرسامآوری وارد کشور شدند. بر بنیاد آمار وزارت مهاجران و عودتکنندگان، در کمتر از یک هفته، بیش از ۵۰هزار مهاجران از ایران به افغانستان آمده اند. برگشت دوبارهی این مهاجران، خطر شیوع ویروس کرونا را افزایش داده است.
ولایت هرات، مرکز ویروس کرونا، در افغانستان است. این ولایت به دلیل داشتن مرز مشترک با ایران، شاهد بیشترین رقم مثبت این ویروس بوده است. تاکنون ده مورد مثبت در این ولایت ثبت شده است؛ اما آنچه نگرانیها را بیشتر ساخته است، عدم توجه مردم و مسؤولان است که این ویروس، یک پدیدهی زودگذر و عادی حساب میکنند.
عبدالقیوم رحیمی، والی هرات در گفتوگو با روزنامهی صبح کابل، میگوید، در صورتی که ویروس کرونا، جدی گرفته نشود، تا چهار هفتهی دیگر، فاجعهی خلق میکند و آنگاه، حکومت و مردم قادر به کنترل آن نخواهند بود.
آقای رحیمی، افزود: «در ولایت هرات، وضعیت فعلن شدیدا اضطراری است. ما همان «قُم» افغانستان استیم. در هرات تمام کیسهای که در افغانستان ثبت شده، از طریق همین ولایت آمده است. ما فعلن در مرحلهی ابتدایی این ویروس قرار داریم. و ممکن است تا چهار هفتهی دیگر، شیوع این ویروس افزایش پیدا کند. امکان قوی است که آسیب بسیار کلان ببینیم.»
والی هرات، دلیل بیتوجهی مسؤولان را ناشی از کشمکشهای سیاسی عنوان کرده و میگوید، اینجا کرونا مردم را از بین میبرد؛ اما سیاستمداران ما در غم تقسیم چوکی و قدرت استند.
اوگفت: «اولا همین کشمکشهای سیاسی را که به وجود آوردند، یعنی اینجا با کرونا، دست و پنجه نرم میکنیم؛ اما سیاسیون ما سر چوکی جنگ میکنند. به جای که این مردم با هم بشینند، سر موضوع که داره افغانستان را تهدید میکند، تهدید ساده نیست. با وضعیت که ما و شما داریم. وضعیت اقتصادی که داریم، از سوییهم کلن در حالت جنگ استیم. توجه مردم ضعیف است. مردم فکر میکنند که این مریضی شاید سیاسی باشد، ریشخند فکرش میکنند. همهی مردم افغانستان، در هر ولایت در هر ولسوالی، همهی سیاسیون، علما، جامعه باید عمق این قضیه را درک کنند، زیرا تا چهارهفتهی دیگر، ویروس کرونا فاجعه به بار میآورد.»
تیم صحی وزارت صحت عامه در مرز اسلامقلعه کافی نیست
آنچه مسؤولان وزارتهای مهاجران و صحت عامه میگویند، درحال حاضر یک تیم ۱۸نفری در مرز اسلامقلعه جهت رسیدگی به مهاجران که از ایران وارد میشوند، توظیف شده است؛ اما والی هرات میگوید که این تیم ۱۸نفری کافی نیست، باید امکانات و تجهیزات بیشتری در مرز فرستاده شود.
عبدالقیوم رحیمی میگوید، که بازگشت مهاجران با گذشت هر روز افزایش مییابد، زیرا مهاجرانی که در ایران اقامت داشتند، پس از شیوع ویروس، وظایف شان متوقف شده و در وضعیت بد اقتصادی به سر میبرند. به همین دلیل آنها تصمیم گرفته اند به کشورشان بازگردند.
گفتنی است که مهاجران افغان از ایران از سه مرز (هرات، نیمروز و فراه) وارد افغانستان میشوند. این که امکانات و تجهیزات در مرز اسلامقلعه وجود دارد، والی هرات در این مورد میگوید: «وزارت صحت تیم خود را از۱۴ نفر به ۱۸ نفر افزایش داده است. شفاخانهی قرنطین جور شده؛ با این حال، ۱۴ نفر کفایت نمیکند، باید کمپ ایجاد شود، وزارت امور مهاجران هیچگونه امکانات در سرحد ندارد. همچنان باید به ادارات سکتوری از مرکز بودجه انتقال داده شود که انتقال داده نشده است. اگر ما تنها منتظر وزارت صحت باشیم، بیجا است، زیرا این مسأله تنها کار وزارت صحت نیست؛ بلکه یک کار همهشمول است.»
مقام ولایت هرات، همچنان میگوید که در حال حاضر، برنامهی آگاهیدهی به شدت ادامه دارد، کمپینهای خانه به خانه آغاز شده است. در کنار این تمام برنامههای رادیو و تلویزیون ملی در هرات نیز برای آگاهیدهی از ویروس کرونا، اختصاص داده شده است.
والی هرات گفت که تیمهای مؤظف شهر هرات را دوامدار دواپاشی میکنند و کارخانههای تولیدی نیز سایر تولیدات خود را متوقف کرده و درحال حاضر تنها به تولید ماسک و ژل دست میپردازند.
انتقاد مجلس نمایندگان از کمکاری وزارت صحت
همزمان با افزایش شیوع ویروس کرونا، مجلس نمایندگان نیز روز گذشته نشست فوقالعاده برگزار کرد و وزیران صحت عامه، مهاجران و عودتکنندگان، سرحدات اقوام قبایل، داخله، دفاع و خارجه را فراخواند. آنچه که نمایندگان مجلس میگویند، صحبتهای وزیران نتوانسته است، قناعت آنها حاصل کند.
بیشتر انتقاد نمایندگان مجلس، از وزیر صحت عامه، بود. حبیبالرحمن پدرام، نمایندهی هرات در مجلس، به روزنامهی صبح کابل، با انتقاد از فیروزالدین فیروز میگوید، آماری که از سوی وزارت صحت، در مورد مبتلایان به ویروس بیرون داده شده، نادرست است؛ زیرا با توجه به حجم مهاجران که از ایران برگشته اند، این رقم خیالی است.
او گفت: «تنها در چهار- پنج روز گذشته بالغ بر ۵۰هزار مهاجر از ایران از طریق هرات وارد افغانستان شده اند؛ اما تا کنون وزارت صحت عامه، تنها ۱۰ مورد مثبت اعلام کرده که کمی از عقل دور است. از سوییهم این وزارت، هیچگونه امکانات و تجهیزات طبی-لابراتواری برای تشخیص افراد ندارد. تنها یک دستگاه حرارتسنج است. که اگر تب داشت، مشکوک اگر نه، برو بخیر.»
این نمایندهی مجلس، به دلیل آنچه کمکاری وزارت صحت عامه میخواند، میگوید، وزیر صحت عامه طوری صحبت میکند، که دنیا گل و گلزار است و همه چیز سرجایش است. چطور ممکن است، ۵۰هزار مهاجر در جریان ۵ روز از ایران آمده باشد؛ اما رقم مبتلایان ده نفر باشد.
سیمین بارکزی، نمایندهی دیگر هرات در مجلس نیز به شدت از بیتوجهی مسؤولین انتقاد کرد و گفت که امروز هرات، در معرض ویروس کرونا، قرار دارد، اگر بیتوجهی شود، تمام افغانستان را در خطر خواهد انداخت.
اعلام آمادگی طالبان برای مبارزه با ویروس کرونا
در کنار آمادگی حکومت و مسؤولان ادارات، گروه طالبان، نیز اعلام کرده است که برای جلوگیری از شیوع ویروس کرونا در مناطق زیر حاکمیت خود، آمادگیهای لازم را گرفته است.
ذبیحالله مجاهد، سخنگوی این گروه، به روزنامهی صبح کابل گفت که مراکز، کلینیکها و تیمهای صحی در مناطق زیر حاکمیت این گروه، در حالت آمادهباش قرار دارند.
او افزود: «از سازمان صحی جهان و سایر سازمانهای بینالمللی که در مناطق زیر حاکمیت ما فعالیت دارند، همکاری خواستهایم و آمادگیها وجود دارد. تا حالا کدام سر نخی از ویروس کرونا در ساحات ما دیده نشده؛ اما اگر دیده شود، مراکز صحی داریم. اگر شهروندان بخواهند، میتوانند به شهرها رفته و در شفاخانههای دولتی بستر شوند و افراد این گروه، هیچ گونه ممانعتی در برابر آنها، ایجاد نخواهند کرد.»