در آستانه‌ی زمستان امسال، افزایش آلودگی هوای شهر کابل، نگرانی‌های پایتخت‌نشینان را برانگیخته است. معاون اول رییس‌جمهور در واکنش به نگرانی شهروندان، گفته است که اگر بلندمنزلها، تصفیه‌کننده‌ی دود نصب نکنند، رهبران اداره‌ی محیط زیست از مسوولیت‌های شان سبک‌دوش خواهند شد.
امرالله صالح، معاون اول رییس‌جمهور، در تصمیم چهاردهم نشست شش‌ونیم صبح (۱۱ عقرب) که در برگه‌ی فیسبوکش نشر کرده، نوشته است: «حکم رییس‌جمهور صریح است. اگر ۶۰۳ بلندمنزل که مسوول چهل درصد آلودگی هوا در زمستان اند، امسال بازهم فلتر نصب نکرده بودند، رهبری اداره‌ی محیط زیست ردهی اول، دوم و سوم، برطرف می‌شود.»
آقای صالح تاکید کرده است که امید است اداره‌ی ملی محیط زیست این یادداشت را بخواند و به مردم اطلاع بدهد، که چه تعداد بلندمنزلها فلتر تصفیه نصب کرده و متباقی فعالیت‌های آلوده‌کننده چه مقدار کنترل شده است؛ اما اداره‌ی ملی حفاظت محیط زیست، می‌گوید که مسوولیت نظارت و کنترل از جلوگیری استفاده‌ی زغال سنگ در بلندمنزلها، به شهرداری کابل و وزارت امور داخله سپرده شده است.
انجنیر نیک‌محمد، رییس نظارت و تفتیش محیط زیستی اداره‌ی ملی محیط زیست، می‌گوید که کنترل و نظارت از هوتل‌ها، حوض‌های آب‌بازی، حمام‌ها، فابریکه‌ها و … مربوط به اداره‌ی ملی محیط زیست می‌شود که تصفیه‌کننده‌ی دود زغال سنگ، تقریبا در ۹۰ درصد از آن‌ها نصب شده است؛ اما مسوولیت نظارت و کنترل نصب تصفیه‌کننده‌ی دود در بلندمنزلها، پیش از این از سوی دفتر معاونت اول ریاست‌جمهوری به وزارت امور داخله و شهرداری کابل سپرده شده بود. «مالک شهر شاروالی کابل شده، آنان از نصب تصفیه‌کننده‌های دود نظارت می‌کنند.»
همین‌طور یک منبع از شهرداری کابل که نخواست نامی از او برده شود، به روزنامه‌ی صبح کابل می‌گوید که پلان‌ها و پالیسی از سوی اداره‌ی ملی حفاظت محیط زیست چیده می‌شود؛ اما شهرداری آن را عملی می‌کند. «پالیسی را آن‌ها می‌ریزند، تطبیق اش را ما می‌کنیم.»
آقای صالح در حالی به رهبری اداره‌ی ملی محیط زیست هشدار می‌دهد که رییس نظارت و تفتیش محیط زیستی این اداره، تاکید به انجام مسوولیت‌های شان کرده و می‌گوید: «ما در پنجاه مورد جرایم محیط‌زیستی؛ هوتل‌ها، حوض‌های آب‌بازی، حمام‌ها، فابریکه‌ها را که خلاف تعهد شان عمل کرده بودند، مهرولاک کرده ایم؛ یک مورد را هم به سارنوالی معرفی نموده ایم. بنا کنترل بلندمنزلها، به شاروالی کابل و وزارت داخله برمی‌گردد.»
پیش از گفته‌های معاون اول رییس‌جمهور، اداره‌ی ملی محیط زیست نیز، به هدف کاهش آلودگی هوا در زمستان پیش رو، از مالکان شهرک‌ها و بلندمنزلها خواسته بود که تا پایان ماه عقرب امسال، سیستم گرم‌کننده‌ی بلندمنزلها و شهرک‌های شان را از زغال سنگ، به گاز مایع تبدیل کنند.
شاه‌زمان میوندی، رییس عمومی اداره‌ی ملی حفاظت محیط زیست، شنبه (۱۴سرطان)، در نشست مشترک خبری با معاونان اداره‌های مواد نفتی و استندرد، به مالکان بلندمنزلها و شهرک‌ها هشدار داده بود که در صورت عدم اصلاح و تغییر سیستم مرکزگرمی‌ها، بخش نظارت و تفتیش این اداره، اجازه‌ی فعالیت به مرکزگرمی‌های شهرک‌ها و بلندمنزلها را نخواهد داد.
روزنامه‌ی صبح کابل، به فهرستی از بلندمنزل‌های شهر کابل در ناحیه‌های مختلف دست یافته است – این گزارش ۱۰ عقرب، در روزنامه‌ی صبح کابل منتشر شد- که نشان می‌دهد در زمستان بیش‌تر آن‌ها زغال سنگ مصرف می‌کند. به اساس این فهرست، از ۶۱۴ مرکز تجارتی-رهایشی و بلندمنزل‌هایی که در هفده ناحیه‌ی شهر کابل موقعیت دارد، ۱۸۱ بلندمنزل آن زغال سنگ مصرف می‌کند، ۱۰۴ بلندمنزل آن چوب و ۳۲۹ بلندمنزل آن، گاز و برق استفاده می‌کند. با این حال گفته شده که از مجموع مصرف‌کنندگان زغال سنگ (۱۸۱ بلندمنزل)، مرکزگرمی ۱۱۰بلندمنزل و مرکز تجارتی-رهایشی مجهز با فلتر است و ۷۲ بلندمنزل دیگر گفته اند که مرکزگرمی‌های آن‌ها فلتر ندارد.
انجنیر نیک‌محمد، می‌گوید که در کنار استفاده‌ی زغال سنگ در بلندمنزلها، ازدحام نفوس در شهر کابل -۶۴۴۰۰۰ خانواده در شهر کابل سکونت دارد-، ۳۰ درصد و ۵۰۰۰۰۰ اراده وسایل نقلیه ۳۰ درصد دیگر آلودگی هوای شهر کابل را تشکیل می‌دهد. به گفته‌ی او، نبود ساحات سبز، بلندبودن نرخ گاز مایع و نبود برق دوام‌دار به این آلودگی می‌افزاید.
آقای نیک می‌محمد، می‌گوید که اداره‌ی ملی محیط زیست به تنهایی نمی‌تواند به همه‌ی مشکلات محیط‌زیستی رسیدگی کند.
با این حال، یافته‌های تحقیقی روزنامه‌ی صبح کابل نشان می‌دهد که در پنج سال گذشته، بیش‌ترین میزان آلودگی شهر کابل، در سال ۲۰۱۶ ثبت شده است که کیفیت هوای این شهر ۴۱۶ بوده است. سال گذشته (۲۰۱۹) در اوج آلودگی هوا در ماه‌های زمستان، کیفیت هوای شهر کابل ۲۴۶ بوده است؛ اما امسال تا اکنون که دو ماه به زمستان مانده است، این رقم به ۱۵۰ درجه رسیده است. با این حال، احتمال دارد که آلودگی هوای امسال بلندتر از آمار سال ۲۰۱۶ (۴۱۶) باشد که بلند‌ترین میزان آلودگی در پنج سال گذشته است.
