یک هفته پس از گشایش گفت‌وگوهای صلح افغانستان در قطر، زنان و جوانان زون مرکز، دیدگاه‌ها و پیشنهادهای شان را در نشستی به شورای عالی مصالحه ملی و از آن طریق، برای هیأت گفت‌وگوکننده‌ی دولت افغانستان و طالبان، ارائه کردند.
عدنان ساحل، یکی از اشتراک‌کنندگان در این نشست، گفت: «این دیدگاه‌ها، بازتاب‌دهنده‌ی دیدگاه‌های شهروندان شش ولایت زون مرکز است که ما از یک‌ماه به این‌سو، جمع‌آوری کردیم.»
این برنامه، زیر نام گفتمان صلح، دیروز شنبه (۲۹ سنبله)، به حمایت دفتر یوناما در کابل برگزار شد. در این نشست، نمایندگان زنان و جوانان که از شش ولایت زون مرکز کشور به کابل آمده بودند، دیدگاه‌ها و پیشنهادهای شان را برای پیشبرد روند صلح بیان داشته و در قالب یک سند به شورای عالی مصالحه‌ی ملی تسلیم کردند.
همین‌طور اشراک‌کنندگان در گفتمان صلح، نگرانی‌شان را از شروع‌نشدن گفت‌وگوهای مستقیم میان هیأت گفت‌وگوکننده‌ی دولت افغانستان و طالبان، بیان داشته و گفته اند که از هیأت هردو طرف می‌خواهیم که به دیدگاه و نظرات هم‌دیگر احترام گذاشته و برای منافع مردم افغانستان، انعطاف‌پذیر باشند. ساره سیرت که به نمایندگی از زنان و جوانان ولایت کاپیسا سخن می‌راند، گفت: «هیأت گفت‌وگوکننده‌ی دو طرف، باید بردباری و استقامت‌شان را برای آوردن صلح به مردم افغانستان به نمایش بگذارند.»
اسدالله سعادتی، معاون شورای عالی مصالحه‌ی ملی که در این نشست سخن‌رانی می‌کرد، گفت که اراده‌ی دولت افغانستان برای آوردن صلح قاطع است؛ اما تا اکنون از نیت واقعی طالبان، اطمینان کامل نداریم. او، افزود که اگر پروسه‌ی صلح از سوی حلقه‌های داخلی و خارجی تخریب شود، بهای سنگینی برای مردم افغانستان در پی خواهد داشت.
آتش‌بس و کاهش خشونت در افغانستان، یکی دیگر از موضوعاتی بود که در نشست گفتمان صلح به آن پرداخته شد. به باور اشتراک‌کنندگان، پس از گشایش گفت‌وگوهای صلح، نه‌تنها، خشونت‌ها از سوی طالبان کاهش نیافته، بلکه بیشتر شده است. جمشید دانش‌جو که از طرف جوانان پروان در این نشست سخن می‌زد، گفت: «خواست مردم این است که آتش‌بس دایمی هر‌چه زودتر برقرار شود و به جنگ خاتمه داده شود.» او، می‌گوید که طالبان باید خشونت‌ها را متوقف کنند.
اسدالله سعادتی، با اشاره به این نکته گفت که آتش‌بس و ختم جنگ در اولویت کار هیأت گفت‌وگوکننده‌ی دولت افغانستان است.
اشتراک‌کنندگان در شست گفتمان صلح، تأکید داشتند که نظام سیاسی برخواسته از این گفت‌وگوها، باید تضمین‌کننده‌ی حقوق شهروندی و ادامه‌ی ارزش‌های دموکراتیک در این کشور باشد.
عبدالرازق که از سوی جوانان پنجشیر اشتراک کرده بود، گفت: «ما باور داریم که حفظ نظام فعلی (جمهوری اسلامی افغانستان) و قانون اساسی کشور، دسترسی ما را به حقوق شهروندی و ارزش‌های دموکراتیک، مهیا می‌سازد.»
این در حالی است که روز یک شنبه (۲۳ سنبله) یک منبع طالبان از قطر به خبرنگار بی‌بی‌سی گفت: «نام نظام برای طالبان مهم نیست، بلکه عمل‌کرد نظام برای آن‌ها مهم است که باید اسلامی باشد.» به گفته‌ی این منبع، راه میانه میان «جمهوریت» و «امارت»، «دولت اسلامی» است که ممکن است، دو طرف به آن توافق کند.
با این‌حال اسدالله سعادتی در این نشست به این موضوع اشاره کرد و گفت که کسی نمی‌تواند به دیدگاه‌اش به طور یک‌جانبه، پافشاری کند و افزود: «دولت افغانستان، متعهد است که به یک «راه‌وسطی» که در آن، توافق جریان‌های دخیل باشد، دست یابد.»
در صورتی که معاون شورای عالی مصالحه‌ی ملی به «راه‌وسطی» و گروه طالبان به «دولت اسلامی» که راه میانه از نظر آن‌هاست، اشاره می‌کنند؛ اما سرنوشت گفت‌وگوهای صلح هنوز برای مردم افغانستان مشخص نیست. از سویی هم تا کنون حرف مهمی از بحث گروه‌های تماس دو طرف به رسانه‌ها بیرون داده نشده است.
دور بودن این گفت‌وگوها از چشم رسانه‌ها، نگرانی‌هایی را برای شهروندان به ویژه جوانان ایجاد کرده است. زهره خلیلی یکی از شهروندان ولایت میدان وردگ، در این نشست گفت: «گفت‌وگوها، نباید پشت درهای بسته صورت گیرد، بلکه مردم افغانستان باید از طریق رسانه‌ها بر این گفت‌وگوها، نظارت داشته باشند.»
در متن نامه‌ای که آن‌ها در گفتمان صلح به شورای عالی مصالحه تسلیم کرده اند، آمده است: «ما از دولت اسلامی افغانستان می‌خواهیم که مشارکت زنان را در هیأت گفت‌وگو کننده، به ۳۰ درصد برساند.» به باور آن‌ها ۴ خانم که به نمایندگی از این قشر اشتراک‌کرده اند، نمی‌توانند، دیدگاه تمام زنان افغانستان را بازتاب دهند. اشتراک کنندگان در این نشست می‌افزاید دولت افغانستان باید افراد توانایی را از میان خانم‌ها به قطر بفرستد.
در این متن تأکید شده است که هیأت گفت‌وگوکننده‌ی دولت و طالبان، باید در جریان گفت‌وگوها، حقوق اساسی شهروندان را که حق زندگی، آزادی، امنیت، حق کار، حق تعلیم، حق سرپناه، حق ملکیت، حق انتخاب همسر، حق آزادی سفر و آزادی بیان است، تضمین کنند.
این نشست در حالی از سوی جوانان و زنان برگزار می‌شود که هیأت گفت‌وگوکننده‌ی دولت اسلامی افغانستان و طالبان پس از یک هفته گشایش این گفت‌وگوها، بنا به توافق‌نکردنِ گروه‌های تماس دو طرف روی آجندا و اصول رفتاری؛ هنوز رو در روی هم قرار نگرفته و به صورت رسمی گفت‌وگوها را شروع نه کرده‌اند.
