پس از به بن‌بست خوردن گفت‌وگوهای صلح افغانستان در دوحه، سفرهای رهبران ارشد دولت افغانستان به کشورهایی که نقش آنان در گفت‌وگوهای صلح افغانستان مهم تلقی می‌شود، بیش‌تر شده است. یک هفته پس از سفر داکتر عبدالله عبدالله، رییس شورای عالی مصالحه‌ی ملی به پاکستان، محمداشرف غنی، رییس‌جمهور افغانستان، روز دوشنبه (۱۴ میزان) به کویت و از آن‌جا به سوی دوحه- جایی که هیئت‌های گفت‌وگوکننده‌ی دولت افغانستان و طالبان برای صلح افغانستان به سر می‌برند-، رفت.
به گفته‌ی ارگ ریاستجمهوری، رییس‌جمهور غنی، بنا به دعوت امیر قطر شیخ تمیم‌حمد بن آل ثانی به دوحه رفته است؛ اما شماری از چهره‌های سیاسی افغانستان می‌گویند که امریکا آقای غنی را به قطر خواسته است تا پیام این کشور را برای او، برساند.
رحمت‌الله نبیل، رییس پیشین امنیت ملی افغانستان به روزنامه‌ی صبح کابل گفت که مارک اسپر، وزیر دفاع امریکا به قطر آمده است و رییس جمهور غنی را نیز به قطر خواسته است: «غنی در جریان سفرش به دوحه، پیام قاطعی از ایالت متحده‌ی امریکا را دریافت خواهد کرد.»
ارگ ریاستجمهوری افغانستان هدف از سفر آقای غنی به کویت؛ غم‌شریکی به خاطر مرگ امیر کویت، شیخ صباح‌الاحمد الجابر الصباح گفته بود؛ اما او، در دیدارش با نخست‌وزیر کویت شیخ صباح‌الخالد صباح، گفت که طالبان باید از جنگ دست بردارند.
به باور شماری از کارشناسان سیاسی، مطرح‌کردن مسایل سیاسی و صلح افغانستان در دیدار رییس‌جمهور غنی با نخست‌وزیر کویت، می‌تواند در پایان‌دادن به جنگ افغانستان و رسیدن این کشور به صلح، تاثیرگذار باشد. کویت با روابط نیکی که با کشورهای منطقه و به ویژه ایران و روسیه دارد، می‌تواند نقش اثرگذاری در کاهش خشونت‌ها در افغانستان نیز داشته باشند.
اسدالله ندیم، کارشناس مسایل سیاسی و استاد دانشگاه، می‌گوید که کویت در میان کشورهای خلیج، یک سیاست نسبتا معقولی را تعقیب می‌کند؛ زیرا به‌گونه‌ی علنی، طرف یا علیه‌ی هیچ کشوری نیست، بلکه با کشورهایی که در صلح افغانستان تاثیرگذار است، روابط نیکی دارد: «کویت با روابط خوبی که با ایران و روسیه دارد، می‌تواند در کاهش خشونت‌ها در افغانستان نقش داشته باشد.»
رییس‌جمهور غنی به هیئت گفت‌وگوکننده‌ی دولت افغانستان: «شما تیم وصل استید.»
رییس‌جمهور غنی در سفر به دوحه، با هیئت گفت‌وگوکننده‌ی دولت افغانستان، زلمی‌خلیل‌زاد، اسکات‌میلر، مقام‌های قطر به شمول امیر و نخست‌وزیر این کشور و نمایندگان رسانه‌ها دیدار کرده است.
آقای غنی در نشستی که با هیئت گفت‌وگوکننده‌ی دولت افغانستان داشت، به اضافه‌ی اطمینان از هرگونه حمایت و همکاری با این هیئت، تصریح کرد: «شما تیم وصل استید، نه تیم فصل و مردم می‌خواهند که شما به بحران چهل‌ساله‌ی گذشته به گونه‌ی اساسی نقطه‌ی پایان بگذارید و ملت، راه حل اساسی این بحران را در نظام جمهوریت می‌بیند.» او افزود که قوت تیم ما؛ تنوع، عقلانیت، ظرفیت و وحدت است و این به جانب مقابل تصویر روشن از افغانستان نوین را ارایه می‌کند.
به باور آقای ندیم، سفر رییس‌جمهور غنی به دوحه، به هدف حمایت از هیئت گفت‌و‌گوکننده دولت و نشان‌دادن وحدت و هم‌صدایی دولت جمهوری اسلامی افغانستان بوده است.
همین‌طور رییس‌جمهور غنی در دیدار روز دوشنبه اش(۱۴ میزان) با زلمی خلیلزاد، تاکید کرده است که ما با تمام توان و نیرو از هیئت گفت‌وگوکننده‌ی دولت افغانستان پشتیبانی می‌کنیم.
جمع‌شدن مهره‌های درشت صلح افغانستان در دوحه
رییس‌جمهور غنی در حالی به دوحه سفر می‌کند که چهره‌های تاثیرگذار صلح افغانستان؛ مانند زلمی‌خلیل‌زاد، جنرال اسکات میلر، فرمانده‌ی نیروهای حمایت قاطع در افغانستان، مارک اسپر وزیر دفاع امریکا، هیئت‌های گفت‌وگوکننده‌ی دولت افغانستان و طالبان، در آن کشور گرد آمده اند. شماری از کارشناسان به این باورند که حضور چهره‌های امریکایی و تاثیرگذار در گفت‌وگوهای صلح افغانستان، پیام روشنی دارد؛ این که امریکا در آستانه‌ی انتخابات ریاستجمهوری قرار دارد و فرستاده‌های رییس‌جمهور ترامپ، دست خالی از روند صلح افغانستان به انتخابات این کشور نروند. به گفته‌ی این کارشناسان، امریکا با طالبان در پشت پرده به توافق‌هایی دست یافته است که توسط چهره‌های امریکایی به رییس‌جمهور غنی ابلاغ خواهد شد.
محمد حیدری، کارشناس سیاسی و استاد دانشگاه، به روزنامه‌ی صبح کابل می‌گوید که متاسفانه رویکرد امریکا به روند صلح افغانستان، سیاسی – استخباراتی و پروژه‌محور است: «مقام‌های امریکایی در دوحه، تلاش می‌کنند که از بحث صلح افغانستان یک استفاده‌ی انتخاباتی و تبلیغاتی داشته باشند.»
همین‌گونه، اسدالله ندیم، می‌گوید که احتمال این مساله زیاد است که امریکایی‌ها و طالبان به صلح نیابتی دست یافته اند و در این سفر آقای غنی، زلمی‌خلیل‌زاد، اسکات میلر و مارک اسپر، رییس‌جمهور غنی را به پذیرفتن توافق‌های شان متقاعد کنند: «انتخابات ریاستجمهوری امریکا نزدیک است و آن‌ها می‌خواهند که با متقاعدساختن رییس‌جمهور غنی، با دست‌پر از صلح افغانستان به مصاف انتخابات امریکا بروند.»
از سویی دیگر، قطر به مثابه‌ی یک کشور مورد اعتماد امریکا، نه تنها جایگاه میزبان در گفت‌وگوهای صلح افغانستان را دارد، بلکه مقام‌های این کشور اضافه‌تر از آن، در گفت‌وگوهای صلح افغانستان دخالت می‌کنند.
محمد حیدری، می‌گوید که قطر از آن‌جایی که در روند صلح افغانستان سرمایه‌گذاری کرده است، نه‌تنها در رسیدن امریکا به اهدافش، در روند صلح افغانستان نقش‌بازی می‌کند، بلکه می‌خواهد به عنوان یک کشور مهم و تعیین‌کننده در موضوعات منطقه‌ای در جهان مطرح باشد: «مقام‌های قطر دوست دارد که انتظارات این کشور در پروسه‌ی صلح افغانستان بر آورده شود.»
این همه در حالی است که زلمی خلیلزاد، نماینده‌ی ویژه‌ی وزارت خارجه‌ی امریکا برای صلح افغانستان، سه‌شنبه (۱۵ میزان) در برگه‌ی تویترش نوشته بود، گفت‌وگوهایی که پیش می‌رود، میان افغان‌ها است: «هر گفت‌وگو و توافقی که صورت می‌گیرد باید افغانی باشد.»
افغانستان نیاز به میانجی ندارد
حمدالله محب، مشاور شورای امنیت ملی افغانستان، سه‌شنبه (۱۵ میزان) در دوحه، گفت که گفت‌وگوها در قطر، میان تیم افغانستان و طالبان مستقیم است. در این گفت‌وگوها ما کدام میانجی نداریم: «ما لازم نمی‌دانیم که ما در این شرایط، شامل یک روندی شویم که افغان‌ها در آن دخیل نباشد.»
آقای محب، در حالی این را می‌گوید که از یک‌سو رییس‌جمهور غنی به کویت و قطر، و داکتر عبدالله عبدالله به هندوستان سفر کرده است.
و همین‌گونه شماری از چهر‌های تاثیرگذار امریکایی؛ مانند زلمی‌خلیل‌زاد، اسکات‌میلر و مارک اسپر برای صلح افغانستان در دوحه به سر می‌برند.
در حینی که آقای غنی در دوحه به سر می‌برد، خبرگزاری رویترز سه‌شنبه (۱۵ میزان) در خبری نشر کرده است که بن‌بست‌های گفت‌وگوهای صلح افغانستان پایان یافته است. به گفته‌ی این خبرگزاری، هیئت‌های گفت‌وگوکننده‌ی دو طرف، روی ۱۹ اصل کاری به توافق رسیده اند. این در حالی است که یکی از اعضای هیئت گفت‌وگوکننده‌ی دولت افغانستان از قطر، به روزنامه‌ی صبح کابل با رد این خبر، می‌گوید که گروه طالبان این خبرهای نادرست را قصدا نشر کرده است. این منبع تصریح می‌کند که تلاش‌ها برای از میان برداشتن بن‌بست‌ها جریان دارد.
