اشرف غنی: حکومتی می‌تواند صلح را در افغانستان تأمین کند که از طریق انتخابات برنده شود

علی شیر شهیر
اشرف غنی: حکومتی می‌تواند صلح را در افغانستان تأمین کند که از طریق انتخابات برنده شود

محمد اشرف غنی، رییس جمهوری افغانستان می‌گوید که تنها یک نظام منتخب مردم می‌تواند در افغانستان صلح را تأمین کند.

آقای غنی، روز یک‌شنبه در آغاز کارزارهای انتخاباتی‌اش در کابل تأکید کرد که هیچ شخصی بیرون از چوکات حکومت، از نظام نمایندگی کرده نمی‌تواند و حکومتی می‌تواند صلح را در کشور تأمین کند که از طریق انتخابات برنده شود. او تأکید کرد، با آن که حکومتش در بخش صلح، تلاش‌های زیادی کرده؛ اما صلح، حرف بعدی است.

آقای غنی در این مورد تصریح کرد: «ما برای اولین‌با بود که صلح بدون قید و شرط را مطرح کردیم و برای اولین‌بار آتش‌بس را عملی کردیم؛ اما حرف اصلی این‌جاست که صلح حرف بعدی است، مذاکرات ان شاءالله و تعالا آغاز می‌شود و این مذاکرات جدی، اساسی و قانونی خواهد بود.»

او خطاب به طالبان گفت که مردم افغانستان را نباید به دید حقارت ببینند؛ چون هر افغان از خود اراده و تصمیم دارد و کسی این اراده‌ی مردم افغانستان را تضعیف کرده نمی‌تواند.

رییس جمهوری افغانستان در ادامه تأکید کرد که «ما خواهان ختم خون‌ریزی در افغانستان استیم و این خون‌ریزی سرانجام خاتمه خواهد یافت.»

پیش از این، زلمی خلیل‌زاد، نماینده‌ی ویژه‌ی ایالات متحده‌ی امریکا در امور صلح افغانستان، گفته بود که گفت‌وگوهای بین‌الافغانی، پس از به نتیجه رسیدن مذاکرات میان امریکا و طالبان، آغاز خواهد شد.

آقای خلیل‌زاد، در برگه‌ی تویتر خود نوشته بود: «گفت‌وگوهای بین‌الافغانی موفق و همه‌شمول میان طالبان و مقام‌های بلندرتبه‌ی دولت افغانستان، اعضای جامعه‌ی مدنی، زنان، چهره‌های سیاسی حزبی، پس از به نتیجه رسیدن مذاکرات میان امریکا و طالبان صورت خواهد گرفت.»

از سویی‌هم وزارت دولت در امور صلح، روز شنبه‌ (۵ اسد)، در اعلامیه‌ای گفته بود که قرار است گفت‌وگوهای بین‌الافغانی میان دولت و گروه طالبان، تا دو هفته‌ی دیگر آغاز شود.

این وزارت، گفته بود که رأی‌زنی برای تعیین هیأت ۱۵نفری برای مذاکره با طالبان آغاز شده و به‌زودی نهایی خواهد شد. در اعلامیه‌ی این وزارت، آمده بود که اعضای هیأت مذاکره‌کننده‌ی افغانستان، از میان چهره‌هایی انتخاب می‌شوند که پیش از این در گفت‌وگوهای دوحه نیز اشتراک کرده بودند.

هرنوع عقیده تنها در قالب نظام جمهوری اسلامی پذیرفتنی‌است

همزمان با داغ شدن گفت‌وگوهای صلح و مطرح شدن مسأله‌ی گفت‌وگوهای رسمی میان حکومت افغانستان و طالبان، رییس‌جمهوری افغانستان می‌گوید که مردمش تحمل جذب هرنوع عقیده‌ی سیاسی دیگر را دارد؛ اما در قالب نظام جمهوری اسلامی افغانستان.

آقای غنی که روز یک‌شنبه در آغاز پیکارهای انتخاباتی در کابل صحبت می‌کرد، در این مورد تصریح کرد: «جامعه و مردم افغانستان، مردم چهل سال پیش نیستند. ما قوت جذب هر نوع عقیده‌ی سیاسی دیگری را داریم به‌ شرطی‌که در چهارجوب و قالب نظام جمهوری اسلامی افغانستان باشد.»

با این حال شماری از چهره‌های سیاسی افغانستان از آغاز مذاکرات بین‌الافغانی تا دو هفته‌ی دیگر ابراز امیدواری کرده و تأکید دارند که آغاز این گفت‌وگوها از مهم‌ترین گام‌ها در عرصه‌ی تأمین ثبات در افغانستان خواهد بود.

حامد کرزی، رییس جمهوری پیشین افغانستان با نشر اعلامیه‌ای گفته است: «آغاز مذاکرات رسمی صلح با تحریک اسلامي طالبان از مهم‌ترین گام‌ها در راستای تأمین صلح و ثبات دایمی در کشور عزيز ما تلقی می‌شود.»

او تأکید کرده است که روند گفت‌وگوهای صلح یک روند ملی و افغانستان‌شمول است که حکومت وحدت‌ملی و نیرو‌های سیاسی و ملی ما باید متحدانه براى موفقيت آن تلاش کنند.

با این همه خوش‌بینی‌ها در مورد آغاز گفت‌وگوهای رسمی میان حکومت افغانستان و طالبان؛ اما گروه طالبان یک‌بار دیگر، گفت‌وگوهای مستقیم با دولت افغانستان را رد کرده است.

ذبیح‌الله مجاهد، از سخنگویان گروه طالبان، به بی‌بی‌سی گفته است که تنها بعد از توافق با امریکا، تفاهمات «بین‌الافغانی» آغاز خواهد شد؛ اما در ادامه افزوده است که «با اداره‌ی کابل به‌عنوان کدام حکومت مذاکره نمی‌کنیم.»

در واکنش به این گفته‌های طالبان؛ اما شورای عالی صلح افغانستان می‌گوید که این گروه به جز گفت‌وگو با حکومت افغانستان راه دیگری ندارد.

حاجی دین محمد، معاون شورای عالی صلح افغانستان می‌گوید: «طالبان بدون گفت‌وگوی رو در رو با حکومت افغانستان، راه دیگری ندارند.»

به گفته‌ی معاون شورای عالی صلح افغانستان، آنان تلاش دارند که فهرست هیأت مذاکره‌کننده را برای گفت‌وگوی بین‌الافغانی‌ای که قرار است تا دو هفته‌ی دیگر در پایتخت یکی از کشورهای اروپایی برگزار شود، تکمیل کنند. او تأکید دارد که این هیأت بیشتر روی دو شرط موافقت‌نامه‌ی صلح از جمله گفت‌وگوی بین‌الافغانی و آتش‌بس کار خواهد کرد.

با این حال، برخی از نمایندگان مجلس افغانستان تأکید دارند که امریکا در گفت‌وگو با طالبان شتاب‌زده عمل می‌کند و بیشتر مشکلات خود را دنبال می‌کند. آنان تأکید دارند، تا زمانی ‌که طالبان در روند گفت‌وگوهای بین‌الافغانی صلح، انعطاف نشان ندهند، تأکید یک‌جانبه‌ی دولت در گفت‌وگو با طالبان سودی ندارد.

عبدالقیوم سجادی، عضو کمیسیون روابط خارجی مجلس نمایندگان، در این مورد می‌گوید: «تأکید دولت بر ادامه‌ی مذاکرات صلح تا زمانی ‌که طالبان انعطاف‌پذیری از خود نشان ندهند و به لجاجت ‌شان ادامه دهند، هیچ سودی ندارد و ادامه‌ی تأکید این‌چنینی به مذاکرات، روحیه‌ی عمومی مردم افغانستان را تضعیف می‌کند.»

نهایی شدن تفاهم‌نامه‌ی صلح

همزمان با مطرح شدن گفت‌وگوهای بین‌الافغانی، دولت افغانستان و ایالات متحده‌ی امریکا روی تفاهم‌نامه‌ای کار می‌کنند که قرار است نقشه‌ی راه مشترک میان کابل و واشنگتن روی صلح افغانستان باشد.

با این حال مقام‌های حکومت افغانستان از نهایی شدن این تفاهم‌نامه‌ی ابتدایی صلح به‌زودی، سخن می‌زنند.

صدیق صدیقی، سخنگوی ریاست جمهوری، روز شنبه‌ی این هفته، در یک نشست خبری در کابل گفت که رییس جمهور غنی در این مورد، با زلمی خلیل‌زاد، نماینده‌ی ویژه‌ی امریکا در امور صلح افغانستان، گفت‌وگو کرده ‌است.

آقای صدیقی تأکید کرد: «روی نقشه‌ی راه صلح صحبت شده، تمرکز اساسی روی جزئیات مراحل مختلف این پروسه است. تفاهم‌نامه ابتدایی‌ای که قرار است صورت بگیرد، به زودی اعلان خواهد شد؛ اما امروز مشخص گفته نمی‌توانم که کدام تاریخ آیا ۱۴ اگست است یا ۲۴ اگست؟ اما با نزدیک شدن با آن مراحل، تاریخ تفاهم‌نامه را اعلان خواهیم کرد.»

تا کنون هفت دور مذاکرات میان گروه طالبان و هیأت امریکایی در دوحه‌ی قطر برگزار شده و گفت‌وگوهایی هم میان سیاست‌مداران و فعالان افغان با این گروه در جریان بوده است.

سومین نشست بین‌الافغانی صلح در روزهای ۱۶ و ۱۷ سرطان در شهر دوحه‌ی قطر برگزار شد و در آن نشست شماری از اعضای ارشد دولت افغانستان شرکت داشتند.

در پایان آن نشست قطعنامه‌ای منتشر شد که در آن روی کاهش خشونت‌ها در افغانستان، حمایت از مذاکرات طالبان و امریکا و ادامه‌ی مذاکرات بین‌الافغانی تأکید شده بود.

زلمی خلیل‌زاد، نماینده‌ی ویژه‌ی وزارت خارجه امریکا برای صلح افغانستان، هفته‌ی گذشته به کابل آمد؛ به دنبال آن ریاست جمهوری افغانستان اعلام کرد که طبق لزوم‌دید، آقای خلیل‌زاد برای مدتی در کابل بماند.

نماینده‌ی ویژه‌ی ایالات متحده‌ی امریکا تا حالا هفت‌بار با نمایندگان طالبان دیدار داشته و قرار است برای هشتمین دور مذاکره با نماینده‌های طالبان از افغانستان عازم قطر شود. گفته می‌شود آقای خلیل‌زاد پیش از آغاز دور هشتم گفت‌وگوهای امریکا و گروه طالبان، در کابل تلاش دارد تا زمینه‌ی مذاکرات مستقیم میان گروه طالبان و دولت را فراهم کند.