جهان در قرنتین خانگی به سر میبرد و هر آدمی به دنبال خلق فرصتی است تا بتواند، ترس از کرونا و استرس از بیکاری را فراموش کند.
طیفهای مختلف اجتماعی، با استفاده از شبکههای اجتماعی، برنامههایی را به صورت آنلاین خلق کرده اند تا بتوانند با ارتباط با دوستان و هممسلکان شان، روزهای بهتری داشته باشند.
ورزشکارانی که تا هنوز در میدانهای فوتبال یا رینگهای مسابقه انرژی مصرف میکردند، رو آورده اند به تمرینهای خانگی و هر روز از جریان خلاقیتهای تمرینی شان در محیط مختصر و تنگ خانه، ویدیو و عکس به اشتراک میگذارند.
تا دیروز، کمتر زنی، عکس بدون آرایش در صفحات اجتماعی نشر میکرد؛ اما این روزها زنان نیز روآورده اند به گرفتن عکسهای بدون آرایش و بارگذاری آن در شبکههای اجتماعی؛ برخی به صورت لایف در انستاگرام و فیسبوک ظاهر میشوند و برخی هم از جریان فعالیتهای روزانهی شان در خانه ویدیو بارگذاری میکنند.
دانشآموزان، سرگرمیهای خود شان را دارند، دانشجویان و فعالان شبکههای اجتماعی، سرگرمیهای خود شان را؛ و اما شاعران که فرصتی یافته اند تا بیشتر در انزوای شان فرو بروند، با راهانداختن مشاعرههای آنلاین، در تلاش برای تمرین شعر و درک بیشتر تنهایی و قرنتین شان شده اند.
این مصروفیتها تنها در افغانستان نه، بلکه در دیگر کشورها نیز رایج شده است. از چند روز به اینسو در بلژیک، هشتاد شاعر گروهی را تشکیل داده اند که وظیفهی آنها اهدای یک متن شاعرانه به عزاداران است. کارل نوراک، شاعر و یکی از اعضای این گروه، در این مورد مینویسد: «در تاریخ شعر بلژیک برای اولین بار چنین اتفاقی در حال وقوع است. هیچگاهی این همه شاعر برای انجام کار مشترکی مثل این گرد هم نیامده اند.»
شاعران افغانستانی هم از ایجاد چنین چالشهایی به دور نبوده اند. سهراب سیرت، شاعر افغانستانی که مقیم بریتانیا است، در مورد روزهای قرنتینش میگوید: «برای افرادی که با کارهای خلاقانه مثل شعر گفتن و نویسندگی سرو کار دارند، قرنتین فرصتی است تا در اعماق ذهن خود شنا کنند، برای آینده برنامهریزی کنند و به کشف دنیایی که هنوز برای شان ناشناخته بود، پی ببرند.»
سهراب، نیز از سوی چند شاعر به چالش شعرخوانی در قرنتین دعوت شده و او نیز شماری از شاعران را به چالش کشیده است.
سهراب با نوشتن شعری در صفحهی فیسبوکش، مشاعرهای راه انداخته است:
اگرچه میشوم دلتنگ اما خانه میمانم
شود بیرون اگر فردوس حتا خانه میمانم
در ادامه، او از مخاطبان خواسته است یک یک بیت، به آن اضافه کنند تا قصیدهی مشترکی شود. در عرض دو روز با ۵۰۰ نظر و بیت به آن پرداخت شده که از این میان ۷۲ بیت انتخاب شده است. در این چالش ۴۱۶ شاعر افغانستانی اشتراک کرده اند.
«پرستوی صدایم را فرنتین کرده ویروسی
روانی میشوم بعد کرونا خانه میمانم»
به همین ترتیب قصیدهی مشترکی که دارای ۷۲ بیت از سوی مخاطبان در صفحات مجازی تشکیل شده و دست به دست میشود.
شاید نتوان گفت این کارها چیزی بر ادبیات علاوه میکند؛ اما چنین سرگرمیهایی میتواند، ضمن کاستن استرس و اضطراب قرنتین، وضعیتی از ادبیات را خلق کند که در آن نسل پس از کرونا بتوانند، به خوانشی از وضعیت امروز دست یابند.
لایف آمدن در انستاگرام و فیسبوک نیز مصروفیت دیگری است برای بهتر سپری شدن وقت در قرنتین.
آرزو نوری، دانشآموز پاتالوژی (بررسی بیماریها) از شهروند افغانستانی است که در استرالیا زندگی میکند. او، از سپری شدن وقتهای قرنتین در انستاگرام میگوید: «از این که با لایف آمدن در انستاگرام دور بودن از دوستانم را کمتر احساس کنم، دوست دارم در انستاگرام لایف ظاهر شوم و خود را تلقین کنم که این حال گریبانگیر همه جهان است؛ اما آنچه برایم بیشتر استرس میدهد، این است که تا چه وقت جهان با این حال باقی خواهد ماند.»
دلهرهی مبتلا نشدن به کرونا و دوری از اقارب برای افغانستانیهایی که در کشورهای دیگر زندگی میکنند، اضطراب بیشتر خلق کرده است که با دیدن و صحبت کردن از طریق انترنت، تا حدی از این دلتنگی میکاهد.
جانان که از داوطلبان کانکور است، میگوید: «به تعویق افتادن امتحان کانکور نگرانکننده است و فکر میکنم جریان تحصیلات ما را بیشتر آسیب خواهد زد؛ اما وقتی خیلی نگران میشوم، میروم دنبال شبکههای اجتماعی و از دیدن برنامههای مشاعره و چالش کشیدن دیگر افراد لذت میبرم. این سبب میشود فکرم بهتر شود و انگیزه بگیرم.»
حالا به نحوی همه مدیون شبکهها اجتماعی برای بهتر سپری شدن اوقات کرونایی در قرنتین اند.
اما برای یک خبرنگار آزاد، ماندن در خانه شاید آسان نباشد. مریم یوسفی، خبرنگار آزاد، میگوید: «من در یک ماه ۱۶ گزارش تهیه میکردم؛ تأثیری که کرونا بر کار من داشته، کمبود سوژه بوده و در کل سوژها کرونایی شده است. بیشتر جاهایی که برای تهیه گزارش میرفتیم بسته است؛ اما من با این که سالها کار کردم بدون وقفه، فرصتی است تا بیشتر در خانه به دیگر امور خود بپردازم.»
برای آدمی چون مریم، قرنتین فرصتی شده برای طراحی لباس، مواظبت از گلها، به چالش کشیدن دوستها، پختن غذا و نشر ویدیو از انجام کارهای مختلف در چینل یوتیوب.
جهان ظاهرا با مشکلی طرف است که تا هنوز راه چارهای برای حل آن نیافته و ممکن است تا ماهها، همچنان این مشکل وجود داشته باشد. شبکههای اجتماعی و انترنت، تنها وسائلی است که امروز انسانها را از خانههای مهر و لاکشدهی شان توسط کرونا، به هم وصل میکند و میتوانند دلتنگیها و خوشهای شان را با هم شریک کنند.