بحث آزادسازی زندانیان طالب از زندان‌های افغانستان، پس از آن روی دست گرفته شد که امریکا در توافق نامه‌ی صلح با طالبان، آزاد کردن ۵۰۰۰ زندانی این گروه را از زندان‌های افغانستان، به عنوان پیش‌شرط شروع گفت‌و گو های میان‌افغانی، متعهد شد.
به اساس فرمانی که محمداشرف غنی، رییس‌جمهور کشور مبنی بر آزادسازی ۵۰۰۰ زندانی طالب از زندان‌های افغانستان، در ۲۰ حوت سال گذشته صادر کرده است؛ ۱۵۰۰ زندانی این گروه در ابتدا به یک‌باره آزاد خواهند شد؛ دولت افغانستان دلیل آن را نشان‌دادن حسن نیت برای شروع گفت‌وگوهای صلح با طالبان یاد کرده است و رهایی شمار ۳۵۰۰ زندانی دیگر را بسته به کاهش چشم‌گیر خشونت‌ها از سوی این گروه می‌داند؛ اما طالبان پیوسته بر رهایی یک‌باره‌ی ۵۰۰۰ زندانی تأکید کرده اند.
در ادامه‌ی تلاش‌ها برای صلح افغانستان، روز گذشته گروه نخست تماس صلح دولت افغانستان، از طریق کنفرانس ویدیویی با نمایندگان طالبان گفت‌وگو کرده است.
در اعلامیه‌ای که یک‌شنبه‌شب (۳ حمل)، از سوی دفتر شورای امنیت ملی منتشر شد، آمده است که در این کنفرانس ویدیویی، روی تمام ابعاد کاهش خشونت در برابر افغان‌ها، مذاکرات مستقیم و آتش‌بس دائمی و وسیع، بحث شده است.
در این کنفرانس دو و نیم ساعته، هم‌چنان دو طرف در مورد نخستین اقدامات تخنیکی تبادل نظر کرده‌اند تا فضای مناسب را برای آزادی زندانیان فراهم کنند.
در اعلامیه آمده است که در این کنفرانس ویدیویی، نماینده‌ی ایالات متحده‌ی امریکا و قطر نیز شرکت کرده بودند؛ اما جزییات بیشتر از آنچه روی آن توافق شده است در دست‌رس رسانه‌ها قرار نگرفته است.
زلمی خلیل‌زاد، نماینده‌ی ویژه‌ی وزارت خارجه‌ی امریکا برای صلح افغانستان، در برگه‌ی توئیترش در رابطه به این گفت‌و گو نوشته است: «این گفت‌وگو، مهم، جدی و مفصل بود. من از تمام جوانب اظهار امتنان می‌کنم. همه به شکل واضح می‌دانند که تهدید ویروس کرونا، آزادی زندانیان را فوریت می‌بخشد. همه‌‌ی جوانب تعهد محکم شان را برای کاهش خشونت، مذاکرات بین‌الافغانی، و آتش‌بس همه‌جانبه و دائمی اعلام کردند. ما هم‌چنان روی جلسه‌ی تخنیکی بعدی در دو روز آینده توافق کردیم.»
زلمی خلیل‌زاد روی نقطه‌ای دست گذاشته است که موقف دولت افغانستان را در برابر طالبان، دچار آسیب کرده و شانس خوش را برای طالبان رقم بزند؛ این گفته های خلیل‌زاد پرده از ناکامی امریکا در ماموریت نوزده ساله اش در افغانستان را بر می‌‌دارد که حالا به دلیل سرپوش گذاشتن بر ناکامی اش در تلاش آن است که طالبان را در کنار دولت افغانستان نشانده و بهانه‌ی بیرون شدن از افغانستان را به دست بیاورد؛ اما این بر دولت افغانستان است که دچار دست پاچه‌گی نشده و در گفت‌وگوهای صلح با طالبان، خواست‌های خود و مردم را بیشتر در کرسی بنشاند تا خواست امریکا و طالبان.
بر هیچ کسی پنهان نیست که ویروس کرونا خطرناک است و امکان گرفتاری به آن در زندان‌های افغانستان نیز وجود دارد؛ اما این نباید به عنوان بازدارندگی دولت افغانستان در گفت‌وگوهای میان افغانی پیش شده و به رهایی بدون قید و شرط زندانیان طالب منجر شود.
هر چند کوتاه آمدن دولت افغانستان در برابر خواست‌های امریکا و طالبان، امیدواری به دولت را در شهروندان کمتر کرده است؛ اما دولت افغانستان نباید زیر فشار امریکا و یا ویروس کرونا به آزادسازی بدون قید و شرط زندانیان طالب تن دهد.
اگر کرونا دلیلی بر آزادکردن زندانیان باشد، این پرسش پیش می‌آید که زندانیان طالبی که هر کدام ده‌ها شهروند افغانستان را کشته و یا زخمی کرده اند؛ آیا ارزش بیشتری از زندانیان عادی در زندان‌های افغانستان دارند؟
زمانی که ویروس کرونا نمی‌تواند باعث رهایی دیگر زندانیان افغانستانی شود، آزاد کردن زندانیان طالب، با این بهانه باعث بی‌باوری کامل مردم در برابر دولت شده و کنار آمدن با طالبان، راه حل نهایی بحران سیاسی و اجتماعی کنونی افغانستان نبوده و از سوی دیگر با توجه به شناسه‌ای که طالبان از خود بیرون داده اند، دشوار به نظر می‌رسد که با آزادکردن ۵۰۰۰ زندانی، به صلح بپوندند و دیگر دست از کشتن مردم بردارند؛ حمله‌ی طالبان بر بخش‌هایی از ولسوالی‌های خان‌آباد و دشت‌ارچی ولایت کندز، در شنبه ۲ حمل بیانگر این ادعا است.
