تلاش برای ادامه‌ی جنگ؛ طالبان به صلح تعهد ندارند

فاطمه حسن‌زاده
تلاش برای ادامه‌ی جنگ؛ طالبان به صلح تعهد ندارند

در روزهایی که تلاش‌ها برای به‌ ‌نتیجه‌رسیدن گفت‌وگوهای صلح افغانستان جریان دارد، طرف‌های درگیر جنگ افغانستان از حمله‌های‌شان بر پایگاه‌های یک‌دیگر خبر می‌دهند. مسئولان ارتش در شمال افغانستان، می‌گویند که بر گردهم‌آیی جنگ‌جویان طالب در ولسوالی گرزیوان ولایت فاریاب حمله‌ی هوایی کرده است.
حنیف رضایی، سخنگوی قول اردوی ۲۰۹ شاهین، به روزنامه‌ی صبح کابل می‌گوید که نیروهای ارتش، جمعه‌شب (۱۳ حمل)، در روستای سرچکان ولسوالی گرزیوان ولایت فاریاب، گردهم‌آیی طالبان را از هوا مورد حمله قرار داده است. «در نتیجه‌ی این حمله‌ی هوایی، ۲۶ جنگ‌جوی طالب، به شمول سه فرمانده‌ی این گروه به نام‌های؛ قاری مجیب‌الرحمان عرب، ملا عطاالله فرمانده‌ی قطعه سرخ و قاری شکیب، سرگروپ ۱۰۰نفری و آموزگار ماین‌سازی طالبان کشته شده‌ و ۳۳ جنگ‌جوی دیگر طالب نیز زخمی شده ‌است.»
در روزهایی که تلاش برای رسیدن به صلح با گروه طالبان از هر سو جریان دارد، شماری از مقام‌های دولت افغانستان تاکید می‌کنند که؛ گروه طالبان همه‌ی توانش را برای حمله بر افراد ملکی به‌کار می‌برد؛ از این ‌رو، نیروهای امنیتی برای دفاع از شهروندان، در جاهایی ‌که شناسایی شود، طالبان سرگرم برنامه‌ریزی برای حمله بر شهروندان افغانستان و دارای‌های عامه است، حمله می‌کنند. یاسین ضیاه، سرپرست وزارت دفاع، در نشست مشترک امنیتی با مشاور امنیت ملی، رییس عمومی امنیت ملی و وزیر امور داخله‌ی افغانستان -شنبه، ۱۴ حمل- گفت که طالبان به هر محلی که توانش برسد با همه‌ی قوت بر شهروندان و دارای‌های عامه حمله می‌کنند. «گروه طالبان در هلمند، ننگرهار، فاریاب، کندز و در هر نقطه‌ی کشور که در توانش باشد، بالای مردم حمله می‌کند؛ در برابر آن‌ها از جانب ما هم حمله‌ها بر پایگاه‎‌های آن‌ها صورت می‌گیرد.»
هم‌چنان فواد امان -معاون سخنگوی وزارت دفاع- در صحبت با روزنامه‌ی صبح کابل می‌گوید که در هر نقطه‌ی افغانستان که نیروهای امنیتی از تحرکات نظامی و پلان‌گذاری برای حمله‌های تروریستی از سوی طالبان باخبر شوند، وارد عملیات خواهند شد. آقای امان می‌افزاید: «طالبان در مسیر راه‌ها و در قریه و قصبات، مردم ملکی را آزار و اذیت می‌کنند. به همین دلیل، ما با همه‌ی توان برای حفاظت از مردم عملیات‌هایی را به راه می‌اندازیم.»
با این‌حال، خشونت‌ها در کشور هر روزه کشته و زخمی‌ زیادی روی دست شهروندان می‌گذارد. وزارت داخله اعلام کرده است که تنها در روز جمعه، ۲۷ فرد ملکی در سراسر کشور کشته و زخمی شده‌ است. طارق آرین، سخنگوی این وزارت، شنبه -۱۴ حمل- گفته است که تنها در جریان یک روز، در نتیجه‌ی حمله و انفجار ماین از سوی جنگ‌جویان طالب در ولایت‌های؛ لغمان، تخار، سرپل، خوست و ننگرهار، ۶ غیرنظامی کشته و ۲۱ نفر دیگر زخمی شده‌اند. به گفته‌ی او، در میان کشته‌شدگان، یک کودک و در میان زخمی‌ها نیز زنان شامل‌اند.
به نقل از منابع امنیتی، حمله‌های طالبان تنها بر پاسگاه‌های ارتش و شهروندان افغانستان محدود نمانده، بلکه این‌ گروه چندی پیش خلاف توافق‌شان با امریکا، بر یک مرکز وابسته به نیروهای امنیتی امریکایی نیز حمله کرده‌اند.
یک منبع امنیتی که نمی‌خواهد نامی از او گرفته شود، به روزنامه‌ی صبح کابل می‌گوید که این رویداد حوالی ساعت ۴:۰۰ عصر روز سه‌شنبه -۱۰ حمل- در منطقه‌ی «خانی‌خور» ولایت خوست، جایی رخ داده که در آن یک مرکز نیروهای خارجی بود؛ اما ذبیح‌الله مجاهد، سخنگوی طالبان، به روزنامه‌ی صبح کابل می‌گوید که حمله‌ی آن‌ها بر یک مرکز نیروهای امنیتی که مشهور به «ضربتی‌ها» و وابسته به ریاست امنیت ملی بوده، انجام شده است، نه بر مرکز نیروهای خارجی.
با آن‌ که منبع امنیتی حضور نیروهای امنیتی را تایید می‌کند؛ اما سخنگوی طالبان می‌گوید که این مرکز از طرف سی‌آی‌ای بود؛ اما حالی مربوط امنیت ملی افغانستان است. به‌گفته‌ی او، نیروهای سی‌آی‌ای پیش از این به آن‌ها گزارش داده بودند که این مرکز از آن‌ها نیست و نیروهای‌شان از آن‌جا بیرون شده‌اند.
با این‌حال، شماری از کارشناسان نظامی می‌گویند که جنگ و به‌ویژه حمله‌های طالبان در مقایسه به سال‌پار افزایشی نیافته و این حمله‌ها آخرین توان گروه طالبان است که این روزها از آن کار می‌گیرند. اسدالله ندیم -کارشناس نظامی و سیاسی- به روزنامه‌ی صبح کابل می‌گوید: «این آخرین سرحد جنگ طالبان است و بیشتر از این توان ندارد.» به گفته‌ی آقای ندیم، حکومت افغانستان برای حفظ قدرت و گروه طالبان برای براندازی قدرت، آخرین تلاش‌شان را در میدان جنگ استفاده می‌کنند.
در حالی که سنگرهای نبرد ارتش افغانستان و طالبان داغ‌تر از روزهای دیگر شده است، تلاش‌های چندسویه برای رسیدن به صلح با گروه طالبان نیز جریان دارد.
حمدالله محب، مشاور امنیت ملی افغانستان دیروز –شنبه، ۱۴ حمل- در نشست مشترک امنیتی به رسانه‌ها گفت که هیئت گفت‌وگوکننده‌ی دولت افغانستان در دوحه، در حال گفت‌وگو با طالبان و امریکایی‌ها است و بحث در باره‌ی آجندا، اشتراک‌کنندگان و زمان برگزاری نشست استانبول ادامه دارد؛ اما تا هنوز روی آن توافقی انجام نشده است. او می‌گوید: «امیدواریم در هفته‌‌ی آینده، چیزی برای گفتن داشته باشیم. یک توافق باید صورت بگیرد که شاید کمی زمان را در بر بگیرد.»
پیش ‌از این، شماری از رسانه‌ها گزارش داده است که رییس‌جمهور غنی روی طرح «انتخابات زودهنگام» برای ارایه در نشست استانبول کار می‌کند. مشاور امنیت ملی، گفت که حکومت افغانستان آماده‌ی برگزاری انتخابات زودهنگام است و رییس‌جمهور غنی در آن انتخابات نامزد نخواهد بود. تاکید این مقام امنیتی بر این است که طالبان با روش زور می‌خواهند قدرت را به دست بگیرند. «طالب تعهد به صلح ندارد و قصد دارد با وحشت ما را تسلیم بادارش بسازد.»
کارشناسان سیاسی افغانستان باور دارند که نشست استانبول تعیین‌کننده است. به باور آن‎ها، در این‌روزها، سیاست‌مداران امریکایی، ترکی و هیئت‌های گفت‌وگوکننده‌ی دولت و طالبان در حال رای‌زنی‌اند. آقای ندیم می‌گوید، نشست استانبول در محوریت سازمان‌ ملل برگزار می‌شود، مهم است و نتیجه می‌دهد.
در همین حال، مجیب‌الرحمن رحیمی، مشاور ارشد شورای عالی مصالحه در گفت‌وگو با روزنامه‌ی صبح کابل گفت که توقع می‌رود، در نشست ترکیه طرف‌ها روی یک راه ‌حل سیاسی بزرگ در رابطه به سرنوشت افغانستان به نتیجه برسند؛ بنا بر این «نشست ترکیه برای افغانستان اهمیت خاص دارد.»
آقای رحیمی افزود که کمیته‌ی رهبری شورای عالی مصالحه در روشنایی طرحی که از طرف امریکا مطرح‌شده، روی یک طرح همه‌شمول کار می‌کند. او می‌گوید که همه جریان‌های سیاسی افغانستان، دیدگاه‌های خود را به‌صورت کتبی به کمیته شورای عالی مصالحه فرستاده‌اند. به گفته‌ی او پس از یک‌جاسازی این دیدگاه‌ها، در صورتی که از سوی کمیته‌ی رهبری تایید شود، به عنوان طرح نهایی در نشست استانبول ارایه خواهد شد. «به اساس توافق‌ ارگ و سپیدار، کمیته‌ی رهبری شورای عالی صلح در این رابطه حرف نهایی را می‌زند.»