با نزدیک شدن به ماه می- زمان خروج کامل نیروهای امریکایی از افغانستان- ماندن نیروهای امریکایی در این کشور، جدی‌تر مطرح می‌شود. در تازه‌ترین مورد؛ جو بایدن، رییس‌جمهوری ایالات‌متحده‌ی امریکا، تأکید به دیپلوماسی به‌عنوان ابزار دولت‌داری امریکا کرده و گفته است که می‌تواند استراتژی خروج نیروهای امریکایی از افغانستان را که قرار بود در ماه می ۲۰۲۱، اتفاق بیفتد، در دست نگیرد.
به نقل از گزارش روزنامه‌ی واشنگتن‌تایمز، جو بایدن، رییس‌جمهوری امریکا، در نخستین دیدارش از پنتاگون- وزارت دفاع امریکا- گفته است که نیروهای امریکایی از افغانستان در ماه می بیرون نخواهد شد: «ما برای پایان دادن مسئولانه‌ی جنگ در کشورهایی که به درازا کشیده شده است، کار خواهیم کرد.»
بر اساس این گزارش، جو بایدن در پنتاگون، گفته است که می‌تواند مهلت خروج نیروهای امریکایی از افغانستان در ماه می سال روان میلادی را کنار بگذارد.
در دولت جدید امریکا، آقای بایدن نخستین امریکایی نیست که به ادامه‌ی کار نیروهای امریکایی در افغانستان پس از ماه می سال روان میلادی، اشاره می‌کند، پیش‌ازاین هم مقام‌های بلندرتبه‌ی نظامی و سیاسی دیگر این کشور، گفته بودند که فراخواندن شتاب‌زده و بدون پیش‌شرط سربازان امریکایی به خانه، پس‌لرزه‌های خطرناکی برای افغانستان و ایالات‌متحده در پی خواهد داشت.
جنرال کنت مکنزی، فرمانده سنتکام-ستاد فرماندهی مرکزی امریکا- در ۸ فبروری در گفت‌وگوی آنلاین به میزبانی انستیتوت خاورمیانه، با اشاره به سطح بلند خشونت‌ها در افغانستان، گفته بود که خروج سربازان امریکایی از افغانستان، باید مبتنی بر شرایط باشد: «اقدام‌های کنونی طالبان نگران‌کننده است و خروج سربازان امريکايی از افغانستان را پيچيده می‌سازد.»
طالبان خشونت‌ها را افزایش داده‌اند، قتل‌های هدفمند و حمله بر نیروهای افغان ادامه دارد. با وجود این‌که طالبان بر سربازان خارجی حمله نمی‌کنند، اما سطح خشونت‌ها همچنان بالا بوده و نیاز است به آن توجه شود.»
همچنان، اخیراً، لیندزی گراهام، سناتور جمهوری‌‌خواه امریکایی، (۲۰ دلو) در گفت‌وگو با شبکه‌ی خبری سی‌بی‌اس، نیز، گفته بود که سربازان این کشور در ماه می سال جاری میلادی، از افغانستان بیرون نخواهند شد. او، گفته است: «من فکر می‌کنم، ما در ماه می خارج نخواهیم شد. ما زمانی سربازان را فرامی‌خوانیم که شرایط مناسب فراهم شود. طالبان تخطی کرده‌اند؛ به تعهدهای‌شان در توافق‌نامه عمل نکرده‌اند. از این‌رو، من کاری را که آنتونی بلینکن و دولت بایدن انجام می‌دهند، استقبال می‌کنم.»
کمی پیش‌تر از آن، کانگرس امریکا، از جو بایدن خواسته بود تا سرعت خروج سربازان امریکایی از افغانستان را کاهش دهد تا وضعیت امنیتی این کشور، بهتر شود. کانگرس امریکا، هشدار داده بود که با توجه به شرایط، خروج سربازان امریکایی از افغانستان، می‌تواند سبب بی‌ثباتی در منطقه، قوی شدن شبکه‌ی القاعده و تشدید جنگ‌های داخلی در این کشور شود.
با این‌حال، کارشناسان سیاسی افغانستان باور دارند که بایدن و سیاست‌گذاران جدید امریکا به این نتیجه رسیده‌اند که طالبان با داشتن رابطه‌ی نزدیک با القاعده و دیگر گروه‌های تروریستی و همچنان وارد شدن به عرصه‌ی دیپلوماسی با کشورهای منطقه به شمول ایران، روسیه و چین، منافع امریکا را در جنوب آسیا به تهدید روبهرو خواهند کرد.
مصطفا علی‌زاده، کارشناس سیاسی، به روزنامه‌ی صبح کابل می‌گوید که جو بایدن به ختم مسئولانه‌ی جنگ در افغانستان اشاره کرده است؛ به این معنا که دلیل آمدن امریکا در افغانستان چه بود، چرا جنگ در افغانستان به درازا کشیده شد و چه راه‌های مسالمت‌آمیزی برای بیرون شدن روی دست آن‌ها است.
آقای علی‌زاده می‌افزاید: «با این وضعیت که میدان‌های جنگ در افغانستان گرم است و طالبان از قدرت بیش‌تری نظامی برخوردار شده‌اند، خروج امریکا، یعنی واگذار کردن افغانستان به این گروه است؛ چیزی که هم امریکا را بدنام می‌سازد و هم میدان به کشورهای رقیب واگذارشده و زمینه‌ی فعالیت‌های تروریستی در برابر امریکا و متعهدانش، بیش‌تر می‌شود.»
طالبان سرسخت‌تر از دیروز
پس از گفته‌های جو بایدن و دیگر مقام‌های امریکایی، گروه طالبان، با نشر بیانیه‌ای به زبان انگلیسی در وب‌سایت «صدای جهاد»، بر علاوه‌ی خواهان بازگشت نظام امارت اسلامی در افغانستان، گفته است که توافق‌نامه‌ی قطر نمی‌تواند ماموریت رهبر این گروه را تغییر بدهد و رهبر این گروه، همچنان به‌عنوان امیرالمومنین باقی خواهد ماند.
در بیانیه‌ی طالبان، آمده است که تنها راه‌حل برای پایان جنگ در افغانستان، جایگزین شدن امارت اسلامی به‌جای حکومت کنونی است که مشروعیت داخلی و جهانی خود را از دست داده است.
با این‌حال، رهبران دولت افغانستان با اشاره به بیانیه‌ها و سفرهای گروه طالبان، می‌گویند که این گروه موقف سختی را اختیار کرده است. داکتر عبدالله عبدالله، رییس شورای عالی مصالحه‌ی ملی، می‌گوید که موقف طالبان سرسختانه است و این به گفت‌وگوهای صلح افغانستان آسیب می‌رساند.
آقای عبدالله که روز پنج‌شنبه (۲۳ دلو)، در نشست گشایش کمیسیون احزاب سیاسی شورای عالی مصالحه‌ی ملی سخن می‌زد، گفت: «در این لحظه، طالبان موضع سختی اختیار کرده‌اند که متأسفانه به روند صلح کمکی نمی‌کند.»
همچنان، سرور دانش، معاون دوم رییس‌جمهور غنی، دیروز (جمعه، ۲۴ دلو) در نشستی گفت؛ موضع‌های اخیر طالبان باعث شده است که گفت‌وگوهای صلح افغانستان به بن‌بست نسبی برسد: «به دلیل پیش‌شرط‌های تازه‌ی طالبان و حاضر نشدن این گروه پای میز گفت‌وگو، روند فعلی در دوحه به نحوی به بن‌بست رسیده است.»
از سویی هم کارشناسان سیاسی باور دارند که ایدیولوژی بیرونی که رفتار طالبان را در خاک افغانستان تعیین می‌کند، پس از توافق‌نامه‌ی دوحه، تغییر نکرده است؛ آمدن امارت اسلامی به شیوه‌ی حکومت‌داری مطلقاً امارتی در افغانستان بخشی از این ایدیولوژی است که به خورد طالبان داده شده است. به باور این کارشناسان، هیچ توافق‌نامه‌ای نمی‌تواند این ایدیولوژی طالبان را تغییر بدهد.
آقای علی‌زاده می‌گوید که زلمی خلیل‌زاد، فرستاده‌ی ویژه‌ی وزارت خارجه‌ی امریکا برای صلح افغانستان، با امضای توافق‌نامه با طالبان و دادن امتیازات بسیار به این‌گروه، دچار اشتباه تاریخی شده است؛ با توجه به موضع‌گیری‌های اخیر امریکا و طالبان، توافق‌نامه‌ی دوحه کنارگذاشته شده و جنگ در این کشور ادامه خواهد داشت.
آقای علی‌زاده تصریح می‌کند که سفرهای طالبان به کشورهای رقیب امریکا در واقع یک مانور در برابر امریکا است؛ این مانورها نشان می‌دهد که با ماندن نیروهای امریکایی در افغانستان، جنگ این کشور دوام یافته و شدت می‌گیرد: «این‌بار تقابل شدید و آشکار امریکا و کشورهای رقیب این کشور مانند ایران و روسیه خواهد بود.»
گفتنی است که محمد محقق، رهبر حزب وحدت اسلامی مردم افغانستان، دیروز (۲۴ دلو) در نشستی گفت که فرماندهان طالبان برای تمرینات نظامی به پاکستان رفته‌اند و برای جنگ بهاری آمادگی می‌گیرند: «اگر گفت‌وگوهای صلح به همین منوال ادامه پیدا کند، بهار جنگ بی‌سابقه‌ی شروع خواهد شد.»
این‌همه در حالی است که دور دوم گفت‌وگوهای صلح افغانستان در دوحه به‌دلیل نبود طالبان در میز گفت‌وگوها متوقف شده است. رسول طالب، عضو هیئت گفت‌وگوکننده‌ی دیروز (جمعه، ۲۴ دلو) در نشستی گفت که شرایط افغانستان و جهان و توافق‌نامه دوحه، برای طالبان هزینه جنگ را سنگین و گزاف کرده است: «اگر نیروهای خارجی پس از ماه می از افغانستان بیرون نشوند، طالبان با دو گزینه روبهرو خواهند شد؛ یکی پذیرش حضور نیروهای خارجی در کشور و دوم ادامه جنگ در برابر آنان که انتخاب هر یک از این دو گزینه برای طالبان دشوار است.»
