مرکز خبرنگاران افغانستان، با نشر گزارش تازهای اعلام کرده است که در جریان دو دههی گذشته، بیش از ۱۰۹ خبرنگار و کارمند رسانهای در افغانستان کشته شده اند.
این مرکز، روز شنبه (۱۱ عقرب) گزارش تازهای را به مناسبت روز جهانی مبارزه با «فرهنگ معافیت از مجازات در برابر عاملان خشونت علیه خبرنگاران»، منتشر کرد.
یافتههای این گزارش، نشان میدهد که از سال ۱۳۸۰ خورشیدی تا کنون، ۱۰۹ خبرنگار و کارمند رسانهای در افغانستان کشته شدهاند که ۱۵ نفر آنها را زنان تشکیل میدهد. این مرکز، گفته است که دو خبرنگار افغان نیز در پاکستان کشته شده اند.
براساس این گزارش، از این تعداد فقط ۶۰ پرونده مورد بررسی قرار گرفته و در مورد شش نفر آنها عدالت به طور کامل و نسبی تأمین شده است.
در گزارش آمده است که در مجموع، ۹۴ تن از خبرنگاران و کارمندان رسانهای کشته شده، شهروندان افغانستان و ۱۷ تن دیگر اتباع سایر کشورها به ویژه کشورهای اروپاییاند که بیشتر آنها در جریان کار کشته شده اند. گفته میشود که تنها در سال جاری، چهار خبرنگار و کارمند رسانهای در افغانستان جان خود را از دست دادهاند.
مرکز خبرنگاران افغانستان، افزوده است: «طالبان در پروندهی قتل ۵۰ تن، داعش ۲۹ تن، افراد مسلح غیرمسؤول ۲۵ تن، نیروهای ناتو سه تن، اعضای خانواده و یا بستگان سه تن و پولیس ملی افغانستان نیز به قتل یک تن متهم اند.»
در همین حال، نی یا نهاد حمایتکنندهی رسانههای آزاد افغانستان، تأکید میکند که به منظور مبارزه با فرهنگ معافیت از مجازات در برابر عاملان خشونت علیه خبرنگاران، عاملان حکومتی این خشونتها باید محاکمه شوند.
نهاد نی، روز شنبه (۱۱ عقرب) با نشر اعلامیهای گفته است که با توجه به عرف رایج و سنتی بودن جامعه، فرهنگ معافیت از مجازات در افغانستان پررنگ است و به منظور مبارزه با این فرهنگ بد، محاکمهی عاملان خشونت در برابر خبرنگاران و رسانهها که خود شان در سطوح مختلف حکومتی اند، میتواند مؤثر باشد.
مجیب خلوتگر، رییس اجرایی نی، گفته است: «در سالهای اخیر، تلاشهایی از سوی حکومت برای پیگیری پروندههای خشونت در برابر خبرنگاران صورت گرفته است؛ اما زمانی که از میان حدود ۱۱۵ خبرنگار و کارمند رسانهای که در بیش از ۱۷ سال اخیر در افغانستان کشته شده اند، تنها پروندههای کمتر از پنج درصد پیگیری شده است، نشان میدهد که فرهنگ معافیت از مجازات در برابر عاملان خشونت علیه خبرنگاران کماکان به قدرت خود، باقی است.»
آقای خلوتگر، افزوده است که یکی از راههای مؤثر مبارزه با این فرهنگ، محاکمهی عاملان خشونتهایی است که از سوی مسؤولان حکومتی صورت گرفته است.
نهاد نی، از حکومت افغانستان خواسته است که با آغاز محاکمهی عاملان خشونت در برابر رسانهها و خبرنگاران که افراد حکومتی اند، ارادهی خود را برای حمایت از آزادی بیان به نمایش بگذارد.
این نهاد، از نهادهای عدلی و قضایی نیز خواسته است که فرآیند رسیدگی به پروندههای خشونت در برابر خبرنگاران را سادهسازی کند.
این در حالی است که کمیتهی جهانی حفاظت از خبرنگاران، با نشر گزارش سالانهی خود گفته است که افغانستان در ردهبندی سال ۲۰۱۹ کشورهای جهان، از لحاظ عدم پیگیری قانونی عاملان قتل خبرنگاران، در جایگاه ششم قرار دارد.