شناخت استرس و راه‌های جلوگیری استرس

صبح کابل
شناخت استرس و راه‌های جلوگیری استرس

نویسنده: زهرا اکبری 

اختلالات عاطفی و جسمی متعددی در روانشناسی بالینی وجود دارد که با استرس، افسردگی، اضطراب، حملات قلبی، سکته‌ی مغزی، فشار خون بالا، اختلالات سیستم ایمنی، افزایش حساسیت به عفونت، تعداد زیادی از بیماری‌های مرتبط با ویروس از جمله سرماخوردگی و تب‌خال و ایدز در ارتباط استند .

پیامدهای استرس

سرطان‌های خاص و همچنین بیماری‌هایی مانند آرتریت، روماتوئید و مولتیپل اسکلروز هم جز این دسته از بیماری‌ها می‌باشند که با اختلالات عاطفی و فیزیکی در ارتباط می‌باشند. علاوه بر این، استرس می‌تواند اثرات مستقیم بر روی پوست بثورات، درماتیت آتوپیک، سیستم گوارشی، زخم معده، سندرم روده اثر تحریک‌پذیر داشته باشد و همچنین می‌تواند به اختلالات بی‌خوابی و اختلالات نورولوژیک مانند بیماری پارکینسون دامن بزند.

استرس را با چه علایمی بشناسیم

نشانه‌های استرس می‌تواند سردردهای مکرر، فشار یا درد، لکنت زبان، لرزش لب‌ها، دست‌ها، گردن درد، کمر درد، اسپاسم عضلانی، عرق کردن، عرق سرد دست و پا، سرگیجه، ضعف، دهان خشک، مشکلات بلعیدن، سرماخوردگی، عفونت، تب‌خال، خارش، عصبانیت آلرژی معده، حالت تهوع، نفخ شکم، یبوست، اسهال، از دست دادن کنترل ادرار، تنفس دشوار، درد قفس سینه، تپش قلب، ضربان سریع میل جنسی یا کاهش عمل‌کرد جنسی باشد.

چرا استرس را باید جدی گرفت

همان طور که در لیست بالا نشان داده شده است، استرس در روان‌شناسی بالینی می‌تواند اثرات گسترده‌ای را بر احساسات، خلق و خو، جسم و رفتار آدمی داشته باشد. عواملی که نشان می‌دهند شما تحت فشار استرس استید. استرس همان طور که در بالا به آن اشاره شد خود می‌تواند بر ارگان‌های بدن تاثیر بگذارد و سیستم دفاعی بدن را مختل کند که به دنبال این اختلال بیماری‌ها کم کم به بدن و سیستم‌های دفاعی حمله‌ور می‌شود؛ اما در روان‌شناسی بالینی استرس چه کار می‌کند، چه تأثیری بر این ارگان‌ها دارد که آن‌ها را با اختلال مواجه می‌کند. وقتی استرس بر بدن غلبه می‌کند در ابتدا هورمونی به نام کورتیزول ترشح می‌شود برای این که بدن را به حالت آماده باش نسبت به عامل استرس‌زایی که حکم‌فرما شده آگاه کند، این روند و ترشح این هورمون اگر به مراتب بیشتر شود و همچنان ادامه یابد شروع به افت سیستم ایمنی، دستگاه گوارش، آسیب به سیستم عصبی و همچنین سیستم عضلانی و حرکتی می‌کند.

برای کاهش استرس چه کار باید کرد؟

چاقی و به دنبال آن بیماری‌های قلبی و عروقی از جمله عوارض همیگشی و شایع افسردگی استند که خود نیز مسبب دیگر بیماری‌های شایع می‌باشند. بهترین راه برای کاهش استرس این است که به اندازه‌ی کافی بخوابید و استراحت کنید؛ خواب یکی از عوامل اساسی و کلیدی می‌باشد. یعنی خوابی ۷ تا ۸ ساعته در طول یک شبانه روز برای یک انسان  بالغ کفایت می‌کند. علاوه بر خواب، خوردن غذاها و مواد غذایی ضروری از جمله میوه‌ها و سبزی‌جات تاثیر به سزایی در کنترل و کاهش استرس دارند.

همچنین هیچ‌گاه نباید ورزش را فراموش کنید و آن را جز الویت‌های زندگی خود قرار دهید. شما همچنین بهتر است که بدن خود را همیشه در برابر عوامل استرس‌زا و خطرناک، آماده نگه دارید قبل از این که همه‌ی این عوامل به یک شرایط وخیم و طولانی‌مدت تبدیل شوند. به همین دلیل به برخی از این خط قرمزها نگاهی می‌اندازیم.

 درد معده
با توجه به وضعیت شما، پزشک ممکن است کم کاری تیروئید اگر داشته باشید، تغییرات غذایی ویژه‌ای را برای شما اتخاذ کند. در عین حال، بهترین درمان طبیعی برای یبوست ناشی از استرس، اسهال، تهوع یا استفراغ، ورزش است. این روش به نظر آخرین کار اساسی و طبیعی است.

ریزش مو
تقریبا سه تا شش ماه پس از یک رویداد بزرگ استرس‌زا، مانند بیکاری و یا به پایان رساندن یک پروژه‌ی بزرگ، ممکن است موهای زیادی را از دست بدهید که همه نشان از استرسی است که در چند ماه گذشته داشته ‌اید. البته توجه داشته باشید که ریزش ۱۰۰ رشته مو در روز کاملا طبیعی است.

استرس در افراد بسیار متفاوت است و هر فردی واکنش خاصی نسبت به استرس دارد؛ اما حالت معمول آن وجود جوش و آکنه بر روی پوست است که حتا همین جوش‌ها نیز با توجه به هر فرد و دلایل گوناگون متفاوت استند؛ یعنی از دسته‌ی خفیف تا حاد و معمولی متفاوت می‌باشند که نیاز به مراقبت ویژه دارند.