همان‌طور که می‌دانید در دیابت، قند خون شما خیلی بالاتر از حد معمول می‌شود. مقدار زیاد گلوکوز در خون، بسیار مضر است؛ اما زمانی که باردار استید، افزایش گلوکوز می‌تواند به جنین شما نیز آسیب برساند.
دیابت بارداری از اختلالات مهم دوران بارداری است که ۲ تا ۷ درصد زنان باردار به آن مبتلا می‌شوند. برخی افراد تصور می‌کنند فقط زنانی که پیش از بارداری به دیابت مبتلا بوده اند، در دوران بارداری این بیماری را تجربه می‌کنند، در حالی که دیابت حاملگی نوعی دیابت است که ناگهان در دوران بارداری بروز می‌کند.
احتمال وقوع دیابت بارداری در چه زنانی بیشتر است؟بارداری
زنانی که در بارداری قبلی خود، قند خون بالا یا نوزاد با وزن بالا داشته اند، سابقه‌ی مرگ داخل رحمی جنین بدون علت مشخص و زنان چاق با (BMI) بالای ۳۰، بیشتر در معرض خطر ابتلا به دیابت بارداری قرار دارند. علاوه بر این، زنانی که پدر و مادر مبتلا به دیابت دارند نیز در معرض خطر استند.
این افراد چه زمانی باید آزمایش دیابت بارداری بدهند؟
اگر قبل از بارداری مراجعه کرده باشند، قند خون آن‌ها را کنترل می‌کنیم، قند خون بعد از غذا و هموگلوبین (A1C) هم بررسی می‌شود؛ اما اگر در زمان بارداری مراجعه کنند، در سه ماه اول بارداری قند خون آن‌ها آزمایش می‌شود. در صورتی که نتیجه‌ی این آزمایش‌ها طبیعی بود، به خانم باردار توصیه می‌کنیم رژیم غذایی مناسبی داشته باشد. در هفته‌ی ۲۴ تا ۲۸ بارداری مجددا هم قند خون ناشتا و هم آزمایش تحمل گلوکوز گرفته می‌شود.
آیا ممکن است زن باردار، هیچ یک از علایم خطر را نداشته باشد؛ اما به دیابت بارداری مبتلا شود؟
بله، بارداری خود یک عامل خطر برای بروز دیابت است؛ بنا بر این از زنانی که هیچ یک از علایم خطر ابتلا به دیابت بارداری را نداشته باشند، آزمایش غربال‌گری گرفته می‌شود.
این افراد در هفته‌ی ۲۴ تا ۲۸ بارداری بهتر است از نظر ابتلا به دیابت بررسی شوند. در این زمان از مادران باردار آزمایش ۵۰ گرام گلوکوز گرفته می‌شود؛ به‌گونه‌ای که ۵۰ گرام گلوکوز به آن‌ها داده و بعد از یک ساعت میزان قند خون شان بررسی می‌شود؛ اگر بالای ۱۳۰ میلی‌گرام در دسیلی‌تر بود، لازم است آزمایش تحمل گلوکوز بدهند.
دیابت بارداری می‌تواند ارثی باشد؟
در زنانی که پدر و مادر شان مبتلا به دیابت نوع۲ استند، احتمال ابتلا به دیابت بارداری بیشتر است.
دیابت بارداری چه تأثیری روی جنین و مادر دارد؟
تاثیر دیابت بارداری با توجه به میزان بالا بودن قند خون، باعث افزایش وزن و فشار خون در دوران بارداری می‌شود. جنین این زنان خیلی درشت است و احتمال سخت‌زایی و سزارین در زنان مبتلا به دیابت بارداری بیشتر است. علاوه بر آن، تأثیر دیابت بارداری بر جنین شامل آنومالی جنین، بیماری‌های مادرزادی، بیماری قلبی و مرگ داخل رحمی است.
دیابت بارداری بعد از بارداری بهبود پیدا می‌کند؟
معمولا در بیش از ۹۰ درصد موارد، قند خون بعد از بارداری به حالت طبیعی برمی‌گردد؛ ولی احتمال ابتلا به دیابت نوع ۲ در خانم‌هایی که در دوران بارداری، به دیابت مبتلا شوند، در سنین بالای ۴۰ سال وجود دارد؛ بنا بر این، باید هم روی کنترل وزن و هم قند خون دقت داشته باشند.
مادران باردار مبتلا به دیابت بارداری، لازم است چه آزمایش‌هایی دیگری انجام دهند؟
این قضیه دو حالت دارد. گاهی دیابت بارداری برای اولین بار تشخیص داده می‌شود. گاهی هم خانم باردار از قبل به دیابت مبتلا بوده، ولی تشخیص داده نشده است. اگر بیمار از گروه اول باشد، عوارض قلبی-عروقی و کلیوی و چشمی دیابت در او دیده نمی‌شود؛ بنا بر این، نیازی نیست در این زمینه تحت نظر باشد؛ اما در مورد دسته‌ی دوم چون چند سال مبتلا به دیابت بوده ولی اطلاعی از آن نداشته اند، عوارض دیابت مانند اشکالات عروق کرونر، بیماری‌های قلبی و نوروپاتی بیشتر است؛ بنا بر این قند خون شان باید بیشتر کنترل شود و از افزایش وزن پیش‌گیری کنند. هم‌چنین زنان چاق در دوران بارداری قند خون شان بیشتر باید چک شود.
افرادی که در دوران بارداری به دیابت مبتلا می‌شوند، چه اقداماتی باید انجام دهند؟
این خانم‌ها باید به دقت قند خون و رژیم غذایی شان را کنترل کنند. افزایش وزن و فشار خون در مبتلایان بسیار اتفاق می‌افتد؛ بنا بر این باید به آن‌ها توجه شود. پزشک با دقت رشد طبیعی جنین را تحت نظر می‌گیرد و اگر قند خون ناشتای مادر نیز بالا باشد و انسولین تزریق کند، در هفته‌ی ۳۸ بارداری یعنی ۲ هفته زودتر از موعد، بارداری ختم می‌شود.
