آرای سفید و باطل؛ حربه‌ای در دست اعضای مجلس

نیما کاوه
آرای سفید و باطل؛ حربه‌ای در دست اعضای مجلس

تاکنون مجلس نمایندگان نتوانسته است که اعضای هیأت اداری خود را انتخاب کند و  برای هر یک از پست‌های هیأت اداری، چهار بار صندوق رای‌گیری گذاشته شده است و همین امر سبب شده است که بعد از انتخاب آقای رحمانی به حیث رییس مجلس و با گذشت دو هفته از ریاست وی، هنوز دو پست منشی و نایب منشی مجلس، بدون کدام مسؤول باقی بمانند. آقای رحمانی، در صحبت‌هایی که بعد از رفتن به دور چهارم انتخابات برای پست منشی و نایب منشی داشت، به نکته‌ی مهمی توجه داشت که تا حال انتخابات هیأت اداری مجلس را با بن‌بست روبه‌رو ساخته است و سبب شده است که هیچ فردی نتواند این پست‌ها را احراز کند و اعضای هیأت اداری مجلس تکمیل شود.

آقای رحمانی، در بخشی از صحبت‌های خود اشاره به آرای سفیدی داشت که اعضای مجلس در انتخابات هیأت اداری استفاده می‌کنند و موجودیت همین آرای سفید تاکنون سبب شده است که اعضای هیأت ادارای مجلس تکمیل نشود و این چالش تا هم‌اکنون ادامه داشته باشد.

دور دوم مرحله‌ی سوم انتخابات اعضای هیأت اداری مجلس برای انتخاب منشی و نایب منشی روز یک‌شنبه (۱۶سرطان) برگزار شد؛ اما هیچ یکی از نامزدان، برنده‌ی این دو پست هیات اداری نشدند. در انتخابات  مجلس ۲۱۳ نماینده از حق رأی خود استفاده کرده بودند که هرکدام از نامزدان پست منشی و نایب منشی برای دست‌یابی به این دو سمت به ۱۰۷ رأی تایید نیاز داشتند. در دور دوم مرحله‌ی سوم انتخابات منشی، عبدالرؤوف انعامی و محمد کریم اتل، نامزد بودند که آقای انعامی ۸۹ و آقای اتل ۹۸ رأی تایید به دست آوردند؛ اما هیچ کدام نتوانستند این سمت را از آن خود کنند. در این دور انتخابات منشی مجلس هم ۶ رای سفید و ۲۰ رای باطل از سوی نمایندگان استفاده شده بود. در دور دوم مرحله‌ی سوم انتخابات نایب منشی نیز، نیلوفر جلالی کوفی و جاوید صافی نامزد بودند که خانم کوفی ۸۴ رأی تایید و آقای صافی هم ۹۲ رأی تایید به دست آورد؛ ولی هیچ کدام برنده نشدند. در انتخابات نایب منشی هم ۱۵ رای سفید و ۲۲ رای باطل استفاده شده بود.

با این وجود، میر رحمان رحمانی، رییس مجلس نمایندگان، گفت که هیچ یکی از نامزدان پست منشی و نایب منشی برنده ندارد؛ بنا براین، مرحله‌ی چهارم و نهایی انتخابات این دو پست میان دو تن از نامزدانی که در سه دوره بیشترین آرای نمایندگان را به خود اختصاص داده‌اند برگزار می‌شود. در دور چهارم انتخابات در پست منشی، اسدالله شهباز و کریم اتل و در پست نایب منشی هم عرفان‌الله عرفان و جاوید صافی باهم رقابت خواهند کرد. هرگاه در این دور هیچ یکی از نامزدان برنده نشود، نامزدی که بلندترین آرای نمایندگان را کسب کرده با رای علنی نمایندگان تایید و یا رد خواهد شد. نمایندگان مجلس بیش از ۵۰ روز است که مصروف انتخابات رییس و اعضای هیأت اداری مجلس‌اند. طولانی شدن روند انتخابات رییس و اعضای هیأت اداری مجلس با واکنش‌های متعددی مواجه شده و بسیاری از مردم افغانستان اعضای مجلس را به برخوردهای قومی، زبانی و سمتی متهم کرده و تاکید دارند که نمایندگان به فکر منافع ملی کشور نیستند.

بن‌بست در انتخابات داخلی مجلس نمایندگان، اکنون دیگر به رسمی رایج و رویکردی معمول تبدیل شده است. نمایندگان به راحتی قادراند دور باطلی را رقم بزنند که در آن حتا خوش‌شانس‌ترین نامزدها نیز نتوانند از تله‌ی مجموعه‌ی قابل توجه آرای سفید و باطل، جان سالم بدر برده و گوی سبقت و پیروزی را از دیگران بربایند. این موضوع، دیگر نمی‌تواند یک مسأله‌ی حیثیتی شرم‌آور و خجل‌کننده برای حیثیت حقوقی و سیاسی مجلس و نمایندگان آن باشد.

 هر یک از طیف‌های درون‌پارلمانی که بر اساس تقسیم‌بندی‌های سخیف و سطحی نظیر قومیت، ملیت، سمت و حزب سیاسی به گروه‌های گوناگون تقسیم می‌شوند، با اعمال شماری قابل توجه از آرای سفید و باطل، می‌توانند حریف را از دست یافتن به هدف تعیین شده و مورد نظر باز دارند. استفاده از آرای سفید و باطل، به حربه‌ی معمولی در پارلمان افغانستان مبدل شده است که اعضای مجلس به خوبی می‌توانند از این آرا سوءاستفاده کنند و مجلس و انتخابات هیأت اداری را در گرو خود نگه‌دارند. باید دیده شود که تا چه زمانی اعضای مجلس دست از این سوءاستفاده‌های انتخاباتی خود بر می‌دارند و اجازه می‌دهند تا زودتر هیأت اداری مجلس انتخاب شود.